عزت نفس چیست؟

عزت نفس چیست؟

عزت نفس نحوه ارزش گذاری و درک ما نسبت به خودمان است. عزت نفس بر اساس عقاید و باورهای ما در مورد خودمان در طول زندگی به خصوص کودکی شکل می گیرد که گاهی اوقات تغییر آن ها واقعاً دشوار است. عزت و اعتماد به نفس شما می تواند بر باورهای شما تأثیر بگذارد و باعث می شود که شما:

• خودتان را دوست داشته باشید و برای خود ارزش قائل شوید.
• قادر به تصمیم گیری و ابراز وجود خود هستید.
• نقاط قوت و مثبت خود را بشناسید.
• احساس کنید می توانید چیزهای جدید یا سخت را امتحان کنید.
• با خود مهربان باشید.
• اشتباهات گذشته را بدون سرزنش بپذیرید.
• وقت لازم را برای خود اختصاص دهید.
• باور کنید که اهمیت دارید و به اندازه کافی خوب هستید.
• باور کنید شما سزاوار خوشبختی هستید.

ویژگی های فرد بدون عزت نفس 

• به شدت منتقد خود هستند.
• ویژگی های مثبت خود را کم رنگ یا نادیده می گیرند.
• از کلمات منفی برای توصیف خود استفاده می کنند؛ مانند احمق، چاق، زشت یا …
• بحث هایی با خود دارند (خود گفتاری) که همیشه منفی، انتقادی و سرزنش کننده است.
• فرض می کنند که شانس نقش بزرگی در همه دستاوردهای آنها دارد و اعتباری برای موفقیت های خود قائل نیستند.
• مدام خود را سرزنش می کنند.
• تعریف دیگران از آن ها را باور نمی کنند.

عزت و اعتماد به نفس پایین و کیفیت زندگی

عزت و اعتماد به نفس پایین می تواند کیفیت زندگی افراد را به طرق مختلف کاهش دهد، از جمله:

• احساسات منفی و انتقاد مداوم از خود می تواند منجر به احساس مداوم غم، افسردگی، اضطراب، عصبانیت، شرم یا گناه شود.
• مشکلاتی در روابط ایجاد می کند؛‌ زیرا افراد با عزت نفس پایین فکر می کنند که نمی توانند دوست داشته شوند یا دوست داشتنی نیستند.
• ممکن است فرد به توانایی ها یا ارزش خود شک کند و از چالش ها دوری کند.
• فرد بدون اعتماد به نفس ممکن است خود را تحت فشار قرار دهد..
• افراد بدون عزت نفس می ترسند مورد قضاوت منفی قرار گیرند. فرد در اطراف خود احساس استرس می کند و مدام به دنبال “نشانه هایی” است که مردم او را دوست ندارند.
• فردی که عزت نفس پایینی دارد، به سختی می تواند با یک رویداد چالش برانگیز زندگی کنار بیاید، زیرا او خود را “ناامید” تصور می کند.
• عزت و اعتماد به نفس پایین فرد را در معرض افزایش آسیب به خود قرار می دهد، به عنوان مثال، اختلال در خوردن، سوء مصرف مواد مخدر یا خودکشی.

علل پایین بودن عزت و اعتماد به نفس

برخی از دلایل متعدد عزت نفس پایین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دوران کودکی که در آن والدین (یا سایر افراد مهم مانند معلمان) رفتار درستی نداشته اند یا کودک را مدام سرزنش کرده اند.
• عملکرد تحصیلی ضعیف در مدرسه منجر به عدم اعتماد به نفس می شود.
• رویداد مداوم استرس زای زندگی مانند خرابی رابطه یا مشکلات مالی.
• رفتار ضعیف از طرف شریک، والدین یا سرپرست، به عنوان مثال، تجربه سوء استفاده
• مشکلات پزشکی مداوم مانند درد مزمن، بیماری جدی یا ناتوانی جسمی
• بیماری های روانی مانند اختلال اضطرابی یا افسردگی.

مشکلات مزمن می تواند روحیه را تضعیف کرده و منجر به مسائل مربوط به عزت نفس شود. برای مشکلاتی مانند خرابی رابطه، اختلال اضطراب یا نگرانی های مالی، مراجعه به روانشناس توصیه می شود.

راهکارهای تقویت عزت نفس

۱. با خودتان مثبت صحبت کنید.

با خودتان مانند بهترین دوست خود رفتار کنید. حامی، مهربان و با درک باشید. وقتی اشتباه می کنید به خودتان سخت نگیرید.

۲. “خود گفتاری” منفی را حذف کنید.

برای تقویت اعتماد به نفس، هر زمان که از خود انتقاد می کنید، متوقف شوید. رفته رفته با صحبت های منطقی با خود یا فردی نزدیک، انتقادات بی اساس را از انتقادات واقعی تشخیص دهید. متوجه خواهید شد که بیشتر صحبت های منفی شما بی اساس است.

۳. خود را با دیگران مقایسه نکنید.

افزایش عزت نفس به این معناست که باور کنید که هرکس متفاوت است و زندگی هر انسانی به تنهایی دارای ارزش است. سعی کنید خودتان و همه را بپذیرید.

۴. نکات مثبت را ببینید.

دستاوردهای خود را به عنوان “شانس” در نظر نگیرید. نکات مثبت خودتان را ببینید و باور کنید که برای به دست آوردن آنها تلاش کرده اید.

۵. از خصوصیات خوب خود قدردانی کنید.

برای افزایش اعتماد به نفس، هر روز نکات مثبت خود را به خود یادآوری کنید. لیستی بنویسید و هر روز آن را مرور کنید. اگر احساس می کنید نمی توانید به چیزهای خوبی درباره خود فکر کنید، از یک دوست مورد اعتماد بخواهید تا در نوشتن لیست به شما کمک کند.

۶.گذشته را فراموش کنید.

بر زندگی در اینجا و اکنون تمرکز کنید تا این که درد و ناامیدی های قدیمی را مرور کنید.

۷. هر روز یک پیام مثبت به خود بگویید.

– مجموعه ای از “کارت های الهام بخش” بخرید و هر روز شروع به خواندن یک کارت جدید کنید و پیام کارت را در تمام طول روز با خود تکرار کنید.

۸. از زمان خود لذت ببرید.

رویدادها و فعالیت های لذت بخشی را در هر هفته برنامه ریزی کنید. برای خودتان سرگرمی فراهم کنید و به فعالیت هایی که از آن لذت می برید یا در آنها استعداد دارید بپردازید. دایره اجتماعی خود را بزرگتر کنید و زمان بیشتری را با افراد مثبت بگذرانید.

۹. ورزش کنید.

ورزش برای مغز بسیار مفید است. به ویژه در مبارزه با افسردگی، تقویت عزت نفس و کمک به شما در احساس خوب موثر است. اهداف ورزشی باید گام به گام تعیین شوند، مانند پیاده روی، ثبت نام در کلاس بدنسازی محلی یا رفتن برای شنا.

۱۰.قاطع باشید.

نیازها، خواسته ها، احساسات، اعتقادات و نظرات خود را مستقیم و صادقانه به دیگران منتقل کنید.

۱۱. خودتان را بپذیرید.

هر کس خاص و منحصر به فرد است. ارزش واقعی یک فرد را تنها در یک بعد از زندگی او نمی توان دید. به عنوان مثال، مردم معمولاً به ثروتمندان حسادت می کنند و فکر می کنند همه چیز دارند و خوشبخت ترین افراد جهان هستند. با این حال، بهترین چیزهای زندگی را هرگز نمی توان با پول خرید. خودتان را با تمام خوبی ها و بدی های خود بپذیرید. پذیرش گام اول آرامش و پیشرفت کردن است.

۱۲. خودتان را بشناسید.

من می پذیرم که نمی توانم کارهایی را انجام دهم؛ زیرا در آنها ضعیف هستم. اما می دانم که در بسیاری موارد دیگر قوی هستم و می توانم آن ها را خوبی انجام دهم. شناخت خود یعنی نقاط مثبت و ضعف خود را بشناسید و برای افزایش عزت نفس، قدردران نقاط قوت و خوبی هایتان باشید و آن ها را تقویت کنید.

۱۳.  با افراد مثبت دوست شوید.

داشتن دوستانی که در مواجهه با چالش های زندگی مثبت اند، می توانند بر شما تأثیر بگذارند تا زندگی را مثبت ببیند و عزت نفس خود را بالا ببرید.

۱۴. به دنبال کمک باشید.

اگر اعتماد به نفس پایینی دارید و زندگیتان را تحت تاثیر قرار داده است، از یک روانشناس کمک بگیرید. صحبت با یک متخصص اشکالی ندارد؛ زیرا عزت نفس پایین می تواند مشکلات جدی تری را به دنبال داشته باشد.