درمان طرحواره نقص و شرم

راهکارهای درمان طرحواره نقص و شرم

زمانی که افراد در موقعیت های متعدد زندگی خویش دچار احساساتی مثل بی ارزش و بی کفایت دانستن خود و..شوند و به صورت مداوم این احساس و تفکر منفی نسبت به خود را داشته باشند دچار طرحواره ذهنی نقص شرم هستند.

افرادی که دچار این تله بوده و نیازمند درمان طرحواره نقص و شرم هستند، حتی در مهم ترین موقعیت های زندگی خویش، خود را دست کم گرفته و عیب های و نقص های خود را با شدت بسیاری تصور می کند، به نوعی این نقص ها را در خود بسیار بولد کرده و خود را فرد کاملی نمی بینند.

ولیکن باید توجه داشت هیچ انسانی در این دنیا کامل نیست وهر شخص دارای برخی ایرادات و نقص ها می باشد و این دلیل بر بی کفایتی و بی ارزش بودن آن ها نیست.

لذا یکی از مهم ترین سوالاتی که پیش می آید این است که آیا طرحواره نقص و شرم درمان می شود یا خیر؟ به همین سبب قصد داریم در ادامه علاوه بر ارائه اطلاعاتی مبنی بر تله نقص و شرم، به برخی از راهکارهای درمان طرحواره نقص و شرم اشاره می گردد.

منظور از طرحواره نقص و شرم چیست؟

همانگونه که اشاره شد افرادی که اغلب در تمامی موقعیت های زندگی خویش حتی مهم ترین این موقعیت ها، خود را نالایق و نادان می پندارند و متصور هستند که به سبب این بی کفایتی دیگران علاقه ای به آن ها ندارند، دچار طرحواره نقص و شرم می باشند.لذا افرادی که این احساس و ذهنیت را نسبت به خود دارند در برابر دیگران شرمگین بوده و دچار شرم می شوند.

به همین سبب این تله ذهنی، طرحواره نقص و شرم نامیده می شود، شرمی که به واسطه نقصی بولد شده در برخی افراد پدید می آید.

افرادی که دارای این تله بوده و نیاز است که به درمان طرحواره نقص و شرم به صورت اصولی و تخصصی بپردازند دارای ویژگی هایی هستند که بهتر است با آن ها آشنا بود.بنابراین قصد داریم در ادامه به برخی از این ویژگی ها اشاره نماییم.

ویژگی های طرحواره نقص و شرم در افراد

هر یک از طرحواره های ذهنی در افراد دارای ویژگی ها و نشانه هایی هستند که به سبب وجود این علائم می توان پی برد که افراد نیازمند درمان هستند، فرضا افرادی که دچار تله ذهنی بازداری هیجانی هستند نیازمند درمان طرحواره بازداری هیجانی می باشند که پس از تشخیص و تایید وجود علائم این تله در افراد توسط دکتر روانشناس، درمان به صورت جدی و تخصصی آغاز می گردد.

لذا برخی از ویژگی های افرادی که دچار تله نقص و شرم بوده و پس از تایید وجود این علائم توسط دکتر روانشناس نیازمند درمان طرحواره نقص و شرم هستند عبارتند از:

• افرادی که دچار تله نقص و شرم هستند متصور هستند که انسان های خوبی نبوده و به سبب اینکه خوب و دوست داشتنی نیستند و دارای عیوب بسیاری هستند دیگران به آنها علاقه مند نمی شوند.
• این افراد به سبب اینکه خود را بی ارزش و نالایق می دانند نمی توانند به خوبی خود واقعی شان را به دیگران نشان دهند و به نوعی از نشان دادن شخصیت، خلق و خو و روحیات واقعی خود می ترسند زیرا مدام با خود فکر می کنند اگر خود واقعی شان باشند چون شخصیت کاملی نبوده و دارای نقص و عیب های بسیاری هستند مورد محبوبیت و علاقه دیگران قرار نمی گیرند.
• اشخاصی که نیازمند درمان طرحواره نقص و شرم هستند به سبب احساسات و افکار منفی و تخریب کننده خویش، متصور هستند عیوبی دارند که اگر دیگران متوجه این عیوب شوند نیز آن ها را تنها گذاشته و وی را از خود رانده و از او فاصله می گیرند.
• این اشخاص عموما افرادی ساکت و کم صحبت هستند زیرا معتقدند اگر صحبت کنند دیگران از نقص های درونی وی مطلع می شوند به همین سبب با کم صحبت کردن و عدم صمیمیت با دیگران سعی می نمایند نقص هایی که دارند را از دیگران پنهان سازند زیرا اگر نقص هایشان برملا گردد بسیار احساس شرمساری می کنند.
• این افراد اغلب خود را با دیگران مقایسه می کنند و آن ها را بهتر از خود می دانند.
• از آنجایی که این افراد خود را کمتر از دیگران می بینند (زیرا فکر می کنند نادان هستند)، زمانی که توسط دیگران با افراد دیگری مقایسه می شوند واکنش بسیاری نشان می دهند و به سبب اینکه به خود و توانایی های خویش باور ندارند زمانی که مورد انتقاد قرار می گیرند حساسیت بسیاری از خود نشان می دهند.
• از دیگر ویژگی های این افراد، این است که فکر می کنند اعضای خانواده شان، وی را دوست ندارند زیرا دارای عیوب بسیاری می باشند و آدم خوبی نیستند.
• و..

تا به اینجا به برخی از ویژگی های افرادی که نیازمند درمان طرحواره نقص و شرم هستند اشاره شد، لذا نیاز است جهت درمان این طرحواره با علل بروز تله نقص و شرم نیز آشنا گردید..

علل بروز طرحواره نقص و شرم

جالب توجه است که بیان گردد برخی از دلایل بروز طرحواره نقص و شرم، به دوران کودکی و تجربیات فرد در این سنین باز می گردد.لذا این دوران، طلایی ترین دوران زندگی هر آدمی است و هر واکنش و رفتار مخرب از سوی والدین و اطرافیان نیز سبب می گردد کودکان دچار طرحواره هایی مثل تله نقص و شرم شوند..بنابراین لازم می دانیم به برخی از علل بروز این تله اشاره نماییم.

• عدم ابراز محبت والدین به کودک
• عدم مسئولیت پذیری والدین در قبال مشکلات
• رفتارهای ناپسند والدین با کودک
• سرزنش کودک از جانب والدین
• مقایسه شدن کودک توسط والدین

عدم ابراز محبت والدین به کودک

بسیار مهم است که در دوران کودکی، والدین به فرزندان خود محبت کرده و علاقه و عشق خود نسبت به فرزندشان را بی منت ابراز دارند زیرا در سنین کودکی، کودک وابستگی خاصی به والدین دارد و نیاز دارد که محبت و علاقه والدین خویش نسبت به خود را مشاهده نماید.

زمانی که والدین محبت را از فرزند خود دریغ می کنند و به هر هنگام که کودک نیاز به دریافت عشق و همدردی و همدلی از جانب والدین باشد ولی والدین به جای ابراز محبت با فرزند خود قهر می کنند و..

سبب می گردند کودک خود را بی کفایت دانسته و فکر کند که والدین وی را دوست ندارند..به همین دلیل به مرور دچار تله نقص و شرم شده و در طی زمان درمان طرحواره نقص و شرم در وی الزامی می گردد.

عدم مسئولیت پذیری والدین در قبال مشکلات

متاسفانه برخی والدین به جای مسئولیت پذیری و پذیرش اشتباهات خویش و بهتر کردن شرایط و اوضاع، مشکلاتی که در زندگی دارند اعم از مشکل در روابط زناشویی، مالی و..را تقصیر فرزند خویش می اندازند فرضا والدینی که ادامه دادن به یک زندگی را تنها به سبب وجود فرزند خویش دانسته و با حرف ها، طعنه ها و کنایه های متعدد این مسئله را به کودک گوشزد می کنند..

این کودک به همین سبب دچار احساس نامطلوب و مقصر بودن کرده و باعث می شود خود را پر از ایراد و مشکل برای والدین و دیگران ببیند و دچار طرحواره نقص و شرم گردد.

توصیه می گردد والدین به هیچ عنوان مشکلات برا به فرزندان خویش نسبت ندهند زیرا احساسات مخرب زیادی بر روحیه و روان کودک تاثیر می گذارند.

رفتارهای ناپسند والدین با کودک

زمانی که والدین رفتار تند و نامناسبی با فرزند خویش دارند فرضا با ناسزا گویی، کتک زدن و..با کودک رفتار می کنند و یا توجهی به وی نمی کنند سبب می گردد کودک تصور کند دوست داشتنی نیست و احساسات و افکاری مثل ناکافی و نالایق بودن و..بر وی تلنبار گردد..

این احساسات در دراز مدت سبب بروز نشانه های طرحواره نقص و شرم شده و نیاز است که وی به درمان طرحواره نقص و شرم بپردازد.

سرزنش کودک از جانب والدین

یکی از بزرگ ترین دلایلی که سبب می گردد افراد در بزرگسالی دچار طرحواره نقص و شرم شوند، سرزنش شدن و مورد انتقاد قرار گرفتن توسط والدین خویش می باشد.

برخی والدین مدام از فرزند خود انتقاد می کنند و به سبب هر اشتباه کودک، او را سرزنش می کنند و این نوع رفتار با کودک سبب می گردد وی در بزرگسالی نشانه های تله نقص و شرم را در هر یک از موقعیت های زندگی خویش نمایان سازند.

مقایسه شدن کودک توسط والدین

برخی والدین سبک تربیتی نادرستی را برای فرزندان خویش در نظر می گیرند، سبکی که آسیب های روحی روانی بسیار مخربی را برای کودک در طی سالیان سال زندگی وی به همراه دارد و آن مقایسه کردن می باشد.

مقایسه کردن می تواند به شدت تاثیرات مخربی بر کودک داشته باشد که سبب گردد طرحواره نقص و شرم با شدت بسیاری در فرد ایجاد گردد و وی در بزرگسالی نیازمند درمان طرحواره نقص و شرم خود با کمک های تخصصی درمانگری معتبر و مجرب در این زمینه گردد.