درمان طرحواره ایثار

راهکارهای درمان طرحواره ایثار

یکی از طرحواره هایی که در برخی افراد وجود دارد طرحواره ایثار می باشد و اغلب افرادی که دچار این تله هستند به آن بی اعتنایی کرده و فکر می کنند نیازی به درمان طرحواره ایثار نیست ولیکن باید توجه داشت طرحواره ایثار یکی از تله های ذهنی است که درمان آن الزامی است وگرنه در طی زمان میزان تله ایثار افزایش یافته و سبب می گردد زندگی شخصی افراد مختل گردد.

حال نیاز است که منظورمان از طرحواره ایثار را بیان نموده و در راستای توضیحات تکمیلی این تله نیز در انتها اشاراتی به راهکارهای درمان طرحواره ایثار داشته باشیم.

منظور از طرحواره ایثار چیست؟

همانطور که اذعان شد یکی از طرحواره های ذهنی که در بین اکثر افراد وجود دارد طرحواره ایثار است.

در این طرحواره ذهنی، افراد بخشش و ایثار بیش از حدی نسبت به دیگران دارند به طوری که گاهی حتی زندگی شخصی و حال روحی و روانی ایشان هم دچار اختلال می گردد.

افرادی که دچار تله ایثار هستند دارای ویژگی های اخلاقی و واکنش های رفتاری هستند که نشان دهنده طرحواره ایثار در این اشخاص می باشد که در ادامه به برخی از رایج ترین این نشانه ها و ویژگی ها اشاره می نماییم.

رایج ترین ویژگی های رفتاری طرحواره ایثار در افراد

• افرادی که دچار تله ایثار هستند بیش از حد فداکاری می کنند و به همین دلیل نیازهای دیگران را بر نیازهای خود ارجح دانسته و نیازهای ایشان را تامین می نمایند.
• این افراد زمانی که در برابر خواسته های دیگران نه می گویند دچار عذاب وجدان شده و از اینکه نتوانسته اند خواسته دیگران را ارضاء نمایند احساس گناه می کنند.
• افرادی که دچار تله ایثار هستند حتی زمانی که خودشان به شخصه خسته باشند، خواسته های دیگران را تامین نموده و به تقاضای دیگران نه نمی گویند.
• این افراد متصور هستند که در برابر دیگران مسئول هستند و باید به خواسته ها و تقاضاهای آن ها جامه عمل بپوشانند.
• این افراد دچار همدردی زیادی با دیگران بوده و حاضرند با تمام وجود به درد و دل دیگران گوش فرا دهند.
• میزان خدمت رسانی افرادی که دارای تله ایثار هستند و نیازمند درمان طرحواره ایثار می گردند به حدی شدید است که گاهی متصور می شوند دیگران از مهربانی آن ها سوء استفاده می کنند ولیکن نمی دانند خودشان هستند که خود را آماده خدمت رسانی به دیگران نشان می دهند و به قولی تن به هر خواسته دیگران می دهند.
• افرادی که نیازمند درمان طرحواره ایثار به طور تخصصی هستند، نمی‌توانند نیازهای خود را به دیگران به صورت مستقیم ابراز دارند.
• اشخاصی که دچار تله ایثار هستند دارای دوستان زیادی هستند زیرا شخص توانسته نیازها و خواسته های دیگران را به خوبی تامین نمایند ولیکن در اکثر مواقع نیازهای خودشان توسط دوستانشان ارضاء نگشته است و بیشتر احساس می کنند توسط دیگران از آن ها سوءاستفاده می شود.
• این افراد از درون انتظار دارند دیگران محبت هایشان را جبران کنند ولیکن در ظاهر این انتظار را مخفی می نمایند و زمانی که دیگران محبت آن ها را جبران نکنند از درون از دست آن ها خشمگین می شوند ولیکن باز هم این خشم را در ظاهر ابراز نمی دارند.
  و…
• لذا باید بیان داشت افرادی که دچار تله ایثار هستند گاهی از میزان خشم خود نسبت به دیگران آگاه نیستند زیرا خود را فرد مهربانی می بینند که توقع جبران از سوی دیگران را ندارد..

ولیکن زمانی که این افراد از میزان محبت های بی جبران خود به دیگران خسته می شوند، خشم نهفته شان آشکار شده و خشم خود را با شدت بسیار در واکنش های رفتاری شان نشان می دهند، فرضا انتظار دارند دیگران تمامی محبت های وی را به یکباره جبران نمایند به همین دلیل به گونه ای رفتار می کنند که دیگران از تغییر رفتار وی تعجب می کنند..

به سبب این خشم ممکن است شخص با دیگران قطع رابطه کرده و یا با کینه ای شخصی به برقراری رابطه با آن ها ادامه دهند.
بنابراین اهمیت درمان طرحواره ایثار بسیار مهم بوده و نیاز است که اشخاص در سریع ترین زمان به دکتر روانشناس متخصص مراجعه نمایند.

مهم ترین و بارز ترین نشانه ها و علائم طرحواره یا تله ایثارگری

• احساس گناه و عذاب وجدان در برابر عدم ارضای نیازهای دیگران به دلیل ناتوانی و..
• عدم توجه به خواسته ها و نیازهای شخصی در تقابل به توجه و تمرکز بیش از حد بر نیازها و خواسته های دیگران
• احساساتی همچون خشم و عصبانیت، ناراحتی و کینه به هنگام مشاهده عدم جبران محبت های خویش از سوی دیگر افراد
  و..

علل بروز طرحواره ایثار

بروز بسیاری از تله ها و طرحواره ها نیز ریسه در کودکی افراد دارد که در طی زمان در بزرگسالی شدت می یابد..

لذا در ادامه قصد داریم به برخی از علل بروز تله ایثار در کودکی که سبب می گردد افراد در بزرگسالی نیازمند درمان طرحواره ایثار گردند اشاره نماییم..

• بی توجهی والدین به ارضای نیازهای کودک
• متوقع بودن والدین نسبت به کودک در سنین کم
• الگوبرداری از رفتارها و انتظارات والدین نسبت به ایثارگری
• جا به جایی نقش والد و فرزند
• مقبولیت افراد بین همگان

بی توجهی والدین به ارضای نیازهای کودک

زمانی که والدین به نیازهای کودکان خود توجهی نکنند کودک با محبت کردن به والدین و دیگران و به طور کل مهربانی های بیش از حد به آن ها تلاش می کند دیگران به سبب مهربانی و بی توقع بودن ایشان به وی توجه کنند.

به همین سبب زمانی که کودکان محبت مورد نیاز خود را از سوی والدین خویش دریافت نکنند دچار تله ایثار شده و نیازمند درمان طرحواره ایثار می شوند.

متوقع بودن والدین نسبت به کودک در سنین کم

گاهی اوقات به سبب سبک تربیتی اشتباه والدین، کودکان دچار تله ایثار می شوند..به نوعی که این والدین کودک خود را به گونه ای تربیت می کنند که همیشه به دیگران کمک کرده و به دیگران توجه و محبت بسیاری کنند و خود را در قبال نیازهای دیگران مسئول دانسته و به آن ها بی توجهی نکنند‌‌..

این نیز سبب می گردد افراد از سنین کودکی نیازمند درمان طرحواره ایثار گشته و بر حسب عادت به دیگران کمک نموده و نیازهای خود را فدای نیازهای دیگران نمایند.

الگوبرداری از رفتارها و انتظارات والدین نسبت به ایثارگری

گاهی اوقات والدین، نیازهای کودک را بی اهمیت جلوه داده و بی اهمیت بودن نیاز کودک را به وی ابراز می دارند به طور کل توجهی به نیازهای فرزند خود نمی کنند به همین سبب این کودکان دچار تله ایثار می شوند و می آموزند که نیازهایشان بی ارزش بوده و نیاز است که به نیازهای دیگران به جای نیازهای خود اهمیت دهند.

جا به جایی نقش والد و فرزند

گاهی اوقات والدین توانایی اینکه از فرزندان خویش مراقبت کنند نداشته و کودکان نقش والدین خود را ابراز کرده و از ایشان و یا دیگر اعضای خانواده مثل خواهر و برادر خویش مراقبت می کنند و یا به امورات خانه رسیدگی می کنند و..

به همین سبب کودکان از همان سنین کودکی مجبور می شوند نیازهای خود را نادیده گرفته و به نیازهای دیگران توجه بیشتری کنند و این نیز سبب می گردد به مرور تله ایثار در آن ها شکل گرفته و نیازمند طرحواره ایثار گردند.

مقبولیت افراد بین همگان

زمانی که افراد از همان سنین کودکی با محبت کردن به دیگران و توجه نمودن به نیازهای افراد شاهد مقبولیت از سوی دیگران می گردند، محبت بیش از حد و فداکاری های مستمر خود را نسبت به دیگران ادامه می دهند و به مرور گرفتار تله ایثار می شوند زیرا مورد مقبولیت همگان قرار می گیرند.