درباره درمان افسردگی شدید باید بگوییم که همیشه احساس یأس و ناامیدی از مبتلا شدن به افسردگی حکایت دارد. به این حالت، افسردگی بالینی هم گفته می شود. با وجود افسردگی شدید، امکان کارکردن، مطالعه کردن، خوابیدن، خوردن و معاشرت با دوستان و لذتبردن از فعالیتهای مختلف دشوار می گردد.
بعضی از اشخاص فقط یکبار به افسردگی شدید ابتلا ؛ اما برخی دیگر نیز این مشکل را چندین بار در طول زندگیشان تجربه میکنند. افسردگی شدید، گاهی اوقات از نسلی به نسل دیگر خانواده انتقال می یابد؛ اما در اشخاصی که سابقهی خانوادگی ندارند نیز امکان وقوع دارد. همراه ما باشید تا با علامت های افسردگی شدید و نیز درمان افسردگی شدید در زنان و مردان بیشتر آشنا شوید.
در درمان افسردگی شدید باید بگوییم همهی اشخاص گاهی اوقات در زندگی خود احساس غم و افسردگی دارند؛ اما در افسردگی بالینی این غم و یأس در بیشتر وقت ها روز با بیمار همراه می باشد. گاهی وقت ها این افت انرژی و افسردگی در صبحها نمود زیاد تری دارد. شخص افسرده به انجام فعالیتها، داشتن رابطه های و انجام کارهای روزانه و طبیعی تمایل و علاقهای ندارد.
اگر این ویژگیها هر روز بهمدت حداقل دو هفته طول بکشد، جزو نشانه های افسردگی شدید در شخص می باشند. بنا به گزارش دی.اس.ام-۵ (DSM-5) افسردگی شدید علامت های دیگری هم دارد. این علامت ها از این قرار است.
• احساس خستگی و بیانرژی بودن در طول روز؛
• داشتن احساس گناه و بیارزشبودن در طول شبانهروز؛
• ناسازگاری و اختلال در تمرکز؛
• پرخوابی یا بی خوابی در طول شبانهروز؛
• کاهش علاقه و لذت محسوس در انجام تقریبا تمام فعالیتهای روزانه که به این حالت در روانشناسی، انهدونیا (anhedonia) یا ناتوانی در لذت گفته میشود و بنا بر مشاهدات دیگران از فرد، مشخص میشود؛
• تلاطم و پریشانی و بیتحرکی؛
• فکرکردن مدام به خودکشی و مرگ؛
• اضافه وزن یا کاهش وزن محسوس، (تغییر پنجدرصدی بهشکل افزایش یا کاهش وزن در طول یک ماه)
افسردگی شدید بیشتر چه کسانی را تهدید میکند و درمان افسردگی شدید
افسردگی شدید و درمان افسردگی شدید مشکلی شایع در همه دنیا است. برای مثال بنا به گزارش مؤسسهی ملی سلامت روان آمریکا، افسردگی شدید، ۶٫۷درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال این کشور را تحتتأثیر قرار داده است و ۲۰تا۲۵درصد از افراد بزرگسال در طی زندگی خود با مشکل افسردگی شدیدی دست به یقه میشوند. افسردگی شدید در در اشخاص مسن، نوجوانان و کودکان نیز به وجود می آید؛ اما بیشتر این مشکل در این اشخاص تشخیص داده نمیشود و درمانی نیز برای آن وجود دارد.
زنان دوبرابر مردان به افسردگی بالینی مبتلا می درمان افسردگی شدید در آن ها سخت تر است و تغییرات هورمونی در سن بلوغ، دوران قاعدگی، دوران بارداری، سقط جنین و یائسگی احتمال و خطر مبتلا شدن به افسردگی شدید را افزایش میدهد. بقیه عامل هایی که زنان آسیبپذیر و حساس از نظر زیستی را در خطر ابتلا به افسردگی شدید قرار میدهد، از این قرار است: استرس زیاد در خانه یا محل کار، عدم به وجود آوردن توازن و تعادل در زندگی و کار، نگهداری کردن و مراقبت از والدین سالخورده و بزرگکردن فرزند بهتنهایی.
آمار افسردگی در مرد ها بهشکل محسوسی کمتر گزارش شده است و به احتمال زیاد این موضوع از دید اشخاص دیگر جا مانده است؛ چون مرد هایی که از این مشکل رنج میبرند، کمتر دربارهی آن حرف می زنند و خیلی کم پیش می آید بهدنبال دریافت کمک برای رفع آن باشند. علامت های افسردگی شدید در مرد ها بهشکلهای مختلفی شکل می گیرد که بعضی از آن ها از این قرارند: کجخلقی، عصبانیت یا مصرف بیش از حد موادمخدر یا الکل و استفاده از موادی که خود این تواناییرا دارند که از عامل های افسردگی باشند تا نتیجهی آن.
سرکوب کردن احساس های منفی امکان دارد منجر به رفتارهای خشونتآمیز با نمود بیرونی و درونی شود؛ یعنی هم خود شخص و هم اطرافیان آن شخص را در معرض خطر قرار دهد و نتیجه هایی مثل خودکشی، قتل و بیماری بههمراه داشته باشد.
بعضی از محرکها و عامل های متداول در به وجود آمدن افسردگی بالینی از این قرار هستند:
• کم بودن عزیزان به دلیل طلاق، مرگ یا جدایی؛
• انزوای اجتماعی یا داشتن احساس محرومیت؛
• تغییر های اساسی در زندگی مثل نقل مکان، فارغالتحصیلی، بازنشستگی، تغییر شغل و…؛
• تضاد و اختلافهای شخصی در رابطه ها، با شریک و همسر یا مافوق خود؛
• در معرض آزار جنسی، جسمی یا احساسی قرارگرفتن.
متخصص های سلامت مثل پزشک های مراقبتهای اولیه یا روان پزشک ها این توانایی رادارند با ارزیابی و معاینهی پزشکی وضعیت افسردگی را بررسی کنند. مشکل افسردگی شدید با آزمایش و بررسی معمولی در ملاقات با پزشک قابلشناسایی است. پزشک با پرسش از سابقهی شخصی و خانوادگی فرد در زمینهی افسردگی شدید و بررسی علائم این بیماری میتواند به تشخیص درستی از وضعیت فرد دست یابد.
برای تشخیص افسردگی شدید نیازی به آزمایش خون، عکسبرداری یا سایر تستهای آزمایشگاهی نمی باشد. با این وجود امکان دارد پزشک معالج به کمک آزمایش خون به شناسایی بقیه مشکل های پزشکی بپردازد که نشانههایی مشابه افسردگی دارند؛ برای نمونه، کم کاری تیروئید این توانایی را دارد که باعث به وجود آمدن علامت هایی همانند علامت های افسردگی شود. مصرف و سوءمصرف الکل و موادمخدر، برخی داروها و سکته مغزی نیز علامت های یکسانی دارند.
افسردگی شدید یا بالینی، بیماریای بسیار جدی، ولی قابلدرمان می باشد. بنا به شدت علامت های بیماری، پزشکِ مراقبتهای اولیه یا روانپزشک امکان دارد درمان دارویی با مصرف داروهای ضدافسردگی و درمان افسردگی شدید را تجویز کند.
روان درمانی و بحثدرمانی نیز برای رسیدگی کردن به بعد های عاطفی افسردگی تجویز میشوند. در بعضی وقت ها برای بهتر کردن اثربخش بودن درمان، در کنار داروهای ضدافسردگی از داروهای دیگر نیز کمک گرفته میشود. داروهای مختلف اثر های متفاوتی روی اشخاص گوناگون دارند؛ پس پزشک معالج باید انواع و دُزهای مختلفی از دارو را برای رسیدن به بهترین نتیجه بررسی کند.
گزینههای دیگری هم برای درمان افسردگی شدید بالینی وجود دارد. درمان با ضربهی الکتریکی تشنجآور موسومبه ECT یا شوکدرمانی نیز از بقیه مورد های درمان افسردگی بالینی می باشند. این درمانها وقتی استفاده میشوند که داروها تأثیرگذار نباشند یا علامت های بیماری بسیار شدید باشد.
اگر فردی یک بار به افسردگی شدید دچار شود، احتمال دارد بعد از بهتر شدن در مقطع های زمانی دیگر دوباره به این مشکل ابتلا یابند. بهترین روش برای جلوگیری از به وجود آمدن دوبارهی مشکل، شناخت و آگاهییافتن از دلیل ها و محرکهای افسردگی می باشد که قبلتر در متن به آن ها اشاره کردیم و البته ادامهی مصرف داروهای تجویزشده از سوی پزشک برای جلوگیری از بازگشت افسردگی بالینی نیز خیلی با اهمیت است، ضمن این که باید علامت های افسردگی بالینی را شناخت و در صورت به وجود آمدن هریک از آن ها سریع با پزشک دربارهی علامت های صحبت و گفتوگو کرد.
احساس پایدار یاس و ناامیدی در انسان نشانهی افسردگی شدید در او است که به نام افسردگی بالینی نیز یاد می شود. با وجود این نوع افسردگی امکان دارد کار کردن، مطالعه کردن، خوابیدن، خوردن و تفریح کردن دشوار بوده و چندان خوشایند به نظر نیاید. پس درمان افسردگی شدید برای سلامتی جسمی و روحی فرد خیلی ضرورت دارد.
بعضی اشخاص امکان دارد در طول زندگی خود فقط یک بار این نوع افسردگی را تجربه کنند اما برخی نیز امکان دارد چندین بار در طول عمرشان با آن مواجه شوند. این شکل افسردگی گاهی ارثی است و در اشخاصی رخ میدهد که در خانوادهی خود سابقهی داشتن هم چنین افسردگی را داشتهاند. اما در بین اشخاص دیگری نیز که چنین تجربهای در خانوادهی خود نداشتهاند نیز امکان دارد رخ دهد.
بعضی اشخاص در بعضی از مرحله های زندگی امکان دارد احساس ناامیدی و ناراحتی داشته باشند. اما ویژگی بارز افسردگی شدید و بالینی به این شکل است که بیشتر روزها مخصوصا صبحها به سراغ ما میآید و ما امکان دارد علاقهی خود را به کارهای روزانه و فعالیتهای معمول خود از دست بدهیم و حس خوبی به رابطه های خود نداشته باشیم.
این علامت ها حداقل تا مدت ۲ هفته باید ادامه دار باشند. به علاوه این بر این با توجه به کتابچهی راهنمای سلامت روان شما امکان دارد علامت های دیگری نیز همراه با این علامت ها هنگام مبتلا شدن به افسردگی شدید داشته باشید. این علامت ها شامل:
• خستگی و یا از دست دادن انرژی در بیشتر روزها
• احساس کم ارزشی و یا گناهکاری بیشتر وقت ها
• ارتباطات کم، بیحسی
• بیخوابی و یا خواب بیش از حد تقریبا هر روز
• کاهش قابل توجه علاقه و لذت از کارها در اکثر روزها
• بی اعتقادی و یا احساس پسروی
• افکار مربوط به مرگ یا خودکسی
• اضافه وزن و یا کاهش وزن قابل توجه ( تغییر ۵% وزن بدن در طول یک ماه.)
تحقیقات نشان داده است که حدود ۶.۷% جمعیت بالای ۱۸ سال امریکا به این نوع افسردگی ابتلا دارند. در کل بین ۲۰ تا ۲۵ درصد جمعیت امکان دارد در برههای از زندگی خود دچار این نوع افسردگی بشوند.
امکان دارد کودکان، نوجوانان و اشخاص مسن نیز به افسردگی شدید دچار شوند. اما به طور معمول در این اشخاص این افسردگی درمان نشده باقی میمانند و امکان دارد تشخیص داده نشود. اما باید توجه کرد که درمان کردن افسردگی شدید در هر برههای از زندگی اشخاص لازم است و نباید پشت گوش انداخته شود.
تقریبا زنان دوبرابر مردان دچار افسردگی شدید میشوند. تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، قائدگی، بارداری، سقط جنین و یائسگی همگی از علائمی هستند که ممکن است خطر ابتلا به افسردگی شدید را افزایش دهند. تشخیص و درمان افسردگی شدید در هر یک از این شرایط میتواند از شدت این افسردگی کمتر کند و فرد را به حالت طبیعی باز گرداند.
افسردگی در مرد ها نسبت به زن ها به شکل قابل توجهی کمتر است و درمان افسردگی شدید راحت تر است. مرد هایی که از افسردگی بالینی رنج میبرند به احتمال زیاد به دنبال کمک و یا صحبت درمورد تجربههای تلخ خود هستند.
علامت های افسردگی در مرد ها امکان دارد شامل تحریکپذیری و حساسیت بالای آنها، خشم، سوء مصرف مواد مخدر و الکل باشد. سرکوب احساس های منفی این توانایی را دارد منجر به رفتار خشونتآمیز درونی و بیرونی شود. و با شدت پیدا کردن این احساس ها امکان دارد باعث به قتل و خودکشی شود.
پیشنهاد ما به شما این است که در صورت دیدن علائم افسردگی در خود با مشاوران کلینیک روان آرام تماس بگیرید
چه چیزی باعث افسردگی شدید میشود و درمان افسردگی شدید چیست؟
از دلیل ها و عامل های به وجود آمدن افسردگی شدید و درمان افسردگی شدید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• از دست شخصی که عاشقش بودهایم، چه به وسیلهی مرگ، چه طلاق و چه جدایی.
• انزوای اجتماعی یا احساس محرومیت
• تغییرات عمدهی زندگی همچون نقل مکان، فارغالتحصیلی، تغییر شغل، بازنشستگی
• درگیریهای شخصی در روابط و حس برتری بینی طرف مقابل
• سوء استفادههای فیزیکی، جنسی و یا احساسی
به یک شخص دارای تخصص در این باره مثل یک روانشناس و یا روانپزشک رجوع کنید. این اشخاص ارزیابیهای کامل پزشکی انجام می دهند. طی یک بازدید منظم پزشک این توانایی را دارید به شکل کامل وضعیت خود را بسنجید. روانشناس ها معمولا دربارهی سابقهی روانپزشکی شما و خانواده شما سوال می کند و علامت های شما را مورد بررسی قرار می دهد. توجه کنید که هیچگونه آزمایش خون، اشعهی ایکس و یا آزمایش دیگری برای تشخیص افسردگی شدید استفاده نمیشود. با وجود این امکان وجود دارد پزشک شما برای تشخیص بیماریهای دیگری که امکان دارد ناشی از افسردگی شما باشد تست آزمایش خون از شما بگیرد.
افسرگی شدید و یا بالینی یک بیماری جدی اما قابل درمان می باشد بسته به شدت علامت ها امکان دارد پزشک با یک سری دارو درمان را آغاز کند. علاوه بر این از برخی درمانهای روانشناسی همچون صحبت درمانی و یا سایکوتراپی نیز استفاده می کنید.
بعضی وقت ها برای درمان افسردگی شدید داروهای دیگری هم به داروهای ضدافسردگی اضافه میشوند تا اثر دارو را افزایش بدهد. علاوه بر این امکان دارد پزشک دارویی را در دوزهای مختلف برای شما تجویز کند تا تشخیص دهد که کدام دارو برای شما مناسب است.
اگر علامت های افسردگی شدت زیادی داشته باشد امکان دارد برای درمان افسردگی شدید از شوک درمانی یا الکتروشوک استفاده شود.
در این مطلب می خواهیم روش تشخیص و درمان افسردگی شدید را برای شما عزیزلن بازگو کنیم.در راستا همین مساله باید گفت که ابتدا راهکارهایی برای تشخیص اسردگی شدید وجود دارد که ابتدا به آن نشانه ها اشاره خواهیم کرد. در سالهای گذشته بدلیل تحقیقات علمی صورت گرفته بر روی بسیاری از افراد افسرده و روش های مختلف درمانی، محققان بیشتر روش های درمانی بدون دارو را برای اینگونه از اختلالات روانی توصیه می کنند. یکی از مهم ترین دلایل این مساله عوارض جانبی داروها ست که برای بیماران مشکلاتی ایجاد میکنند و کمتر راغب به استفاده از آنها هستند.
بسیاری از افراد پس از اینکه اندکی احساس غم و ناراحتی می کنند به سرعت خود را درگیر افسردگی می پندارند در صورتی که این مسائل نیز همانند سایر احساسات جزیی از طبیعت زندگانی است و میتواند ناشی از دلایل مختلفی مانند از دست دادن عزیزان، شکست مالی و … باشد.
طبق مطالعات صورت گرفته در مورد نشانه ی افسردگی محققان به 9 نشانه از شاخصه های بروز افسردگی اشاره کرده اند که عبارت است از :
در ادامه گفته شده که، هر فرد باید حداقل 5 نشانه از 9 را تقریباً هر روز حداقل به مدت دو هفته تجربه کند تا بتوان تشخیص افسردگی برای او داد.در ضمن وجود غم و فقدان علاقه به فعالیت ها برای تشخیص افسردگی ضروری هستند.
طبق آمارهای ارائه شده افسردگی در میان شایع ترین مشکلات روان پزشکی در جهان قرار دارد. بطوریکه نرخ شیوع 1 ساله برای افسردگی اساسی حدود 7 درصد است که می توان نتیجه گرفت در طول یک سال حدود 7 درصد از جمعیت به افسردگی مبتلا هستند. قطعا این میزان برای طول عمر افراد بسیار بیشتر است. همچنین در دسته بندی جنسی افراد می توان گفت تا قبل از نوجوانی، دختران و پسران به میزان برابری به افسردگی دچار میشوند؛ ولی پس از نوجوانی زنان همواره دو برابر بیش از مردان افسردگی را تجربه میکنند.
افسردگی اساسی بدون درمان بین ۴ ماه تا یکسال طول میکشد. اکثر افراد (۶۵ تا۷۰ درصد) در ظرف یکسال بهبود مییابند، ولی تعدادی نیز در طول یکسال بهبود نمییابند و گروهی نیز حتی پس از گذشت پنج سال بهبود حاصل نمیکنند.
مشخصه افسردگی، عود و بازگشت بیماری است. بین ۵۰ تا ۸۵ درصد بیماران افسرده، دورههای متوالیافسردگی را تجربه میکنند. با هر دوره افسردگی، ریسک دورههای آتی افسردگی افزایش یافته و مدت زمان بین دو دوره کاهش مییابد.
افسردگی باعث ایجاد اختلال در رفتار، افکار و احساس افراد می گردد.در درمان افسردگی بدون دارو ابتدا رفتار تغییر میکند و سپس افکار و در نهایت این احساس است که تغییر میکند. در نتیجه ما نیز ابتدابه بخش از رفتار خواهیم پرداخت.
تغییر سبک زندگی و مخصوصا گنجاندن ورزش در برنامه ی روزانه می تواند در روند بهبود بسیار موثر باشد زیرا فعالیت بدنی باعث ترشح هورمون های سروتونین و اندروفین (هورمون شادی) و دوپامین ( هورمون لذت ) میشود. نیم ساعت ورزش کردن در طول روز، همان کاری را انجام میدهد که داروهایی مانند سرترالین و فلوکستین انجام میدهند.همچنین 30 تا 60 دقیقه انجام ورزش هایی مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری کمک بسیاری به درمان افسردگی بدون دارو میکند.
افراد در سنین نختلف بین ۷ تا ۹ ساعت خواب مفید نیاز دارند. وقتی خوب نمیخوابید نشانه های افسردگی مانند بی قراری، غم و خستگی شدیدتر میشود. بهتر است راهکارهایی برای بهتر خوابیدن خود بهکار ببرید.
تنها بودن در طول روز یا هنگام فعالیت های روزانه برای فرد افسرده بسیار مضر است و افسردگی او را تشدید میکند. احساس تعلق نسبت به دیگران باعث ترشح هورمون هایی در بدن میشود که مانع افسردگی است. سعی کنید با دوستان و خانواده خود محشور شوید. روابط چهره به چهره تأثیر بسیاری بر بهبود افسردگی دارد. در کلاس های متنوع ثبت نام کنید.
کاستن استرس:
اگر سبک زندگی شما به شکلی است مجبورید در طول روز استرس زیادی را تحمل کنید سعی کنید نحوه ی زندگی خود را تغییر دهید.
تغذیه مناسب می تواند کمک شایانی به روند بهبود شما کند. بطور مثال بهتر است مواد غذایی در حجم اندک و دفعات بیشتر خورده شود تا انرژی فرد کم نشود و او مجبور به خوردن مواد قندی نگردد. بهتر است از کربوهیدراتها بهجای مواد قندی استفاده شود. مصرف مواد غذایی حاوی سروتونین، اُمگا تری و فولیک اسید را در درمان افسردگی موثر بسیار موثر است.
نور خورشید از دو طریق به بهبود افسردگی کمک میکند. اولاً کمبود ویتامین D باعث افسردگی میشود که میتوان آن را از طریق نور خورشید تامین کرد. و دوم اینکه نور خورشید ساعت بیولوژیکی بدن را تنظیم میکند که این امر باعث میشود هورمون های بدن تنظیم شده و سطح انرژی افزایش یابد.
شناخت درمانی را می توان یکی از مهم ترین راهکار ها در درمان افسردگی بدون دارو دانست . مواردی که قبل تر در جهت درمان افسردگی بدون دارو گفته شد، اگر در کنار تغییر در باور های ناکار آمد باشد تاثیری بسیار بیشتری خواهد داشتن،همچنین افکار منفی و غیرمنطقی باعث ایجاد افسردگی در افراد میشود.