اختلال خوردن: درمان، معرفی و راه حل

منظور از اختلال خوردن یا اختلال تغذیه چیست؟

اختلال خوردن یا اختلال تغذیه یکی از اختلالات روانشناختی است که سبب می گردد افراد حالات متفاوتی در غذا خوردن داشته باشند فرضا فردی دچار پرخوری بوده و مدام در هر زمان مشغول خوردن است و از طرفی فردی به خود گرسنگی می دهد و غذایی نمی خورد و..

به طور کل زمانی که فرد تغذیه درستی نداشته باشد و در غذا خوردن و نحوه آن مشکل داشته باشد مبتلا به اختلال خوردن می باشد.

یکی از نکات مهم در اختلال خوردن نیز این است که این اختلال زندگی افراد را تحت شعاع قرار می دهد و به نوعی سبک زندگی افرادی که دچار اختلال تغذیه می باشند نیز مختل می گردد.

انواع اختلال تغذیه یا اختلال خوردن

• اختلال پرخوری
• اختلال بی اشتهایی عصبی
• اختلال خوردن ( پرخوری یا پر اشتهایی عصبی )
• اختلال محدودیت غذا
• و..

1.منظور از اختلال پرخوری چیست؟

افرادی که دچار اختلال پرخوری هستند نیز به شدت درگیر غذا خوردن می باشند. این اختلال یکی رایج ترین اختلالات تغذیه ای می باشد.

این اختلال در هر فردی در هر سن و سالی بروز پیدا می کند اما بیشترین کسانی که مبتلا به این نوع اختلال خوردن می شوند، افراد میانسال هستند.

یکی از مشخصه های این اختلال علاوه بر پرخوری، این است که افرادی که دچار اختلال پرخوری هستند دارای اضافه وزن می باشند.

از مشکلات و خطراتی که این اختلال با خود به همراه دارد ابتلای افراد به فشارخون در میزان بالا، بیماری های قلبی عروقی و نیز دیابت نوع دو می باشد.

2.اختلال بی اشتهایی عصبی

اختلال بی اشتهایی عصبی را با نام دیگری به اسم آناروکسیا هم می شناسند.

افرادی که مبتلا به بی اشتهایی عصبی هستند همانطور که از نامش مشخص است تمایلی به غذا خوردن ندارند زیرا از اینکه بر وزنشان اضافه شود ترس بسیار زیاد و بیش از حدی دارند.

این اختلال عموما زمانی در فرد ایجاد می گردد که وی به سبب اتفاق نامطلوبی به غذا خوردن تمایلی نداشته یا به سبب اینکه ورزشکار است و قصد دارد در ورزشی که در آن مشغول است خصوصا ورزش ژیمناستیک یا فرضا دو میدانی یکی از بهترین ها باشد بنابراین کمترین میزان مواد غذایی را به بدن خود می رساند.

فرقی نمی کند افراد در چه جنسیتی باشند این اختلال هم در پسران و هم در دختران در هر سنی ممکن است بروز یابد.لذا جالب توجه است ابتلا به اختلال بی اشتهایی عصبی بسیار می تواند برای افراد خطر آفرین باشد و سیستم ایمنی بدن ایشان را به خطر بیندازد..

بنابراین افرادی که مبتلا به این اختلال هستند نیاز به درمان در اسرع وقت دارند و توصیه می گردد علاوه بر مراجعه به دکتر تغذیه در اولین فرصت از روانشناس فردی کمک گیرند.

فرد با وجود اینکه دچار کمبود وزن می باشد با این وجود ترس شدید از اضافه وزن کردن دارد.

عموما اغلب این افراد کمبود وزنی که دارند را انکار می کنند.

3.اختلال خوردن ( پرخوری عصبی )

افرادی که مبتلا به اختلال خوردن یا اختلال بولیمیا هستند نیز عادت به پرخوری کردن دارند اما پس از پرخوری هر آنچه که می خورند را بالا می آورند.

اکثر افرادی که مبتلا به این نوع اختلال خوردن هستند نیز زنان می باشند که اغلب اختلال خوردن در دوران نوجوانی و حتی جوانی به سراغ افراد می رود.

این افراد غذاهایی در حجم بسیار بالا می خورند و برای اینکه از اضافه وزن پیدا کردن جلوگیری کنند با تلاش برای بالا آوردن نیز سعی می کنند هر آنچه خورده بودند استفراغ کنند و یا با ورزش های بسیار سخت و طاقت فرسا پرخوری خود را جبران می کنند.

همچنین این افراد پس از پرخوری های خود جهت جلوگیری از چاق شدن بسیار سعی می کنند مدام به خود روزه بدهند.این افراد با اینکه پرخوری عصبی دارند ولیکن از بابت میزان وزن خود ترس و نگرانی بسیاری دارند و نگرانی آن ها در راستای این است که چاق نشوند.

از جمله عواملی که سبب می گردد افراد دچار این اختلال گردند عبارتند از:

• ممکن است این اختلال در فرد به صورت ژنتیکی باشد
• فرهنگ غلط خانواده
• فشارها و سختی هایی که در اجتماع وجود دارند سبب می گردد فرد برای لاغر ماندن به خود فشار بیاورد فرضا مقایسه خود با وزن ایده آلی که در سایر کشورها وجود دارد و..
• فرد استرس زیادی را در زندگی خود به دوش می کشد
• و..

بسیار مهم است که افرادی که دچار هر یک از این اختلالات هستند از درمان توسط دکتر روانشناس بهره مند گردند..

زیرا:

هر چه به دکتر تغذیه هم مراجعه کنند به سبب اینکه این رفتارها در آن ها نهادینه شده و به اختلال تبدیل گشته اند نیاز است دکتر روانشناس به بررسی روان این افراد و علت بروز این اختلالات در ایشان بپردازد و به صورت ریشه ای به درمان اختلالات پرخوری، پر اشتهایی عصبی و بی اشتهایی عصبی بپردازد.

4.اختلال محدودیت غذا

عموما این اختلال در نوزادان و حتی خردسالان رخ می دهد و اگر درمان نیابد نیز تا سنین بزرگسالی ادامه می یابد..

از آن جهت که ایشان از خوردن غذا امتناع ورزیده و از آن اجتناب می کنند یا اگر قصد غذا خوردن داشته باشند میزان غذای مصرفی شان به حدی کم است که سبب افت انرژی می شود و نیز باعث از بین رفتن میزان سطح عملکرد و کارایی در طی روز می گردد و همچنین وزن به مرور کاهش می یابد.

یکی از نکات مهم در خصوص اختلال محدودیت غذا این است که فرد ممکن است به طور کل از خوردن یک نوع غذای خاص اجتناب ورزد یا فرضا غذاها را بر اساس یک میزان خاص مصرف نکند..به طور کل ممکن است:

• فرد به دلیل شکل ظاهری غذا از خوردن آن اجتناب ورزد فرضا به سبب رنگ و شکل غذا
• بافت اصلی غذا سبب اجتناب فرد از غذا خوردن می گردد فرضا فرد از خوردن غذاهای خورشتی به طور کل اجتناب می ورزد.
• عطر و بوی برخی غذاها ممکن است سبب گردند که فرد از خوردن آن ها امتناع ورزد.

علائم و نشانه های اختلال پرخوری

• غذا خوردن با سرعت بالا و از دست دادن کنترل
• غذا خوردن با وجود اینکه گرسنگی خاصی وجود ندارد
• فرد به شکل نامطلوب و حتی آزاردهنده ای به پرخوری می پردازد
• پرخوری بیشتر به سبب احساساتی اعم از خستگی ذهنی و بدنی، افسردگی و حتی ترس و استرس رخ می دهد.
• فرد به سبب پرخوری که دارد دچار احساس گناه می گردد فرضا پس از پرخوری کردن دچار افسردگی و عذاب وجدان می شوند.
• وزن فرد مدام به سبب پرخوری های متعدد و یا رژیم گرفتن ها جهت اجتناب از چاقی، تغییر می کند..اما با این وجود به سبب پرخوری که دارد وزن فرد کاهش نیافته و رژیم بی تاثیر می باشد.

علائم و نشانه های اختلال بی اشتهایی عصبی چیست؟

• وسواس در غذا خوردن

وسواس یکی از نشانه های این نوع اختلال می باشد..به طور کل فرد در خصوص مقدار مواد غذایی وسواس دارد و مدام کالری آن ها را بررسی می کند.دائما به غذایی که می خورند فکر می کنند و حتی ممکن است با حالت بازی با غذا به خوردن آن بپردازند.

• افکار نادرست از میزان وزن و شکل ظاهری اندام

این افراد با وجود اینکه لاغر هستند اما باز هم خود را فرد چاقی می بینند.فرد آنقدر درگیر لاغر کردن خود می شود که حتی گاهی به سلامت جسم فرد آسیب می رسد و در صورت ادامه می تواند زندگی وی را در خطر جدی و شدیدی قرار دهد.

• سریع وزن کم کردن

این افراد مدام خود را در وادی ورزش های طاقت فرسا انداخته و یا حتی از قرص های معروف به لاغری یا قرص های ادرارآور و.. بهره می گیرند.

از دیگر نشانه های این اشخاص این است که:

• اندام بسیار لاغر و حتی استخوانی دارند

این افراد به سبب این وزن کم مدام در بدن خود احساس ضعف و حتی علائم گرسنگی می کنند با این وجود سعی بر انکار آن کرده و بدن خود را با لباس های گشادی که می پوشند از دید دیگران پنهان می کنند.

• حساس بودن فرد به سرما
• انرژی کم و بی حال بودن
• زردی پوست
• نداشتن دوره های عادت ماهیانه
• و..

در صورتی که این افراد درمان نشوند به مرور ممکن است به قلب و سایر اعضای بدنشان صدمه وارد شده و حتی با مرگ رو به رو شوند.

نشانه های پراشتهایی عصبی

• اهمیت وسواس گونه به میزان وزن

با وجود وزن طبیعی و مناسب تصور می کنند بسیار چاق هستند و به سبب این فکر ممکن است از داروهای متعدد برای لاغری بهره گیرند.

• غذا خوردن و بالا آوردن آن

عذاب وجدان از پرخوری و سعی بر بالا آوردن آن با مصرف قرص های متعدد، ورزش های سنگین و استفراغ و..

• افسرده شدن

عموما افراد مبتلا به این اختلال دچار افسردگی، اعتیاد به مصرف مواد مخدر و حتی اضطراب هستند.

افراد مبتلا به اختلال پرخوری عصبی ممکن است چندین بار در هفته یا حتی به صورت روزانه پرخوری کرده و سعی به بالا آوردن در طی چند بار کنند.

• تحریک پذیر و دارای روحیه حساس
• دردهای جسمانی اعم از دردهای معده و سوزش آن، عادت ماهیانه نامنظم، مشکلات قلبی عروقی و..
• این افراد به سبب خجالت کشیدن از عدم کنترل خود به هنگام پرخوری، این مسئله را به کسی نمی گویند

نشانه های اختلال محدودیت غذا

• عدم توانایی در به اتمام رساندن غذا
• اشتها نداشتن به غذا
• خیلی آرام غذا خوردن
• اجتناب از مصرف برخی غذاها فرضا ترس از خفگی
• و..