بهترین دارو برای نشخوار فکری چیست؟ آیا منظور از بهترین دارو برای نشخوار فکری صرفا قرص است یا میتوان از روان درمانی برای درمان نشخوار فکری بهره گرفت؟ چطور متوجه شویم که دچار نشخوار فکری هستیم یا خیر؟ برای دریافت پاسخ این سوالات مقالهی زیر را با دقت بخوانید.
تا به حال برایتان پیش آمده که در موقعیتهای زیر قرار بگیرید؟!?
و بسیاری موقعیتهای دیگر که هر چیزی که در واقعیت اتفاق بیفتد در ذهن شما به طور مکرر یا طولانی مدت ادامه پیدا میکند.
❌اشتباه نکنید؛ بهترین دارو برای نشخوار فکری، فکر نکردن یا حتی کم فکر کردن نیست❌
✅برخی مسائل واقعا بزرگ هستند و اینک ذهن شما به طور طولانی یا با شدت بالا در گیر آن باشد طبیعی است مثل از دست دادن عزیز، ورشکستگی یا هر مسئلهی حاد دیگر اما گاهی مسئله کوچک است و در ذهن شماست که بزرگ و حاد میشود.
در تعریف علمی نشخوار فکری (Mind rumination) میتوان گفت؛ تجزیه، تحلیل و فکر کردن بیش از حد به تجربیات و احساسات منفی است. این احساسات و جزئیات هم میتواند در گذشته برای ما رخ داده باشد یا پیش بینی ما از آینده باشد.
مکانیزم بدن به این صورت است که قد دارد با نشخوار فکری یک سیستم دفاعی در مقابله با افسردگی و اضطراب ایجاد کند اما جواب عکس میدهد و نشخوار فکری سبب ایجاد یا تشدید افسردگی و اضطراب و هر احساس منفی خواهد شد.
آگاهی از اینکه چرا این اتفاق میافتد شما را در فهم بهترین دارو برای نشخوار فکری کمک خواهد کرد. نشخوار فکری سبب تشدید احساسات منفی میشود زیرا شما در این حالت دی پی راه حل و راهگشایی نیستید و صرفا به خود مشکل فکر میکنید. درست است که برای یافتن راه حل هر مشکل ابتدا باید به آن مشکل فکر کرد اما فکری که با تحلیل درست و به جا و به اندازه باشد به راه حل میانجامد نه صرفا فکر کردن به آن.
بالاتر هم گفته شد که نشخوار فکری مکانیسم دفاعی بدن میباشد و تا وقتی که مکانیسم بهتری را جایگزین نکنید این روند آزاردهنده ادامه خواهد داشت. پس ابتدا باید بررسی کرد که چه عواملی در ایجا نشخوار فکری نقش دارند تا بتوان بهترین دارو برای نشخوار فکری را یافت.
هنگامی که اعتماد بنفس شما پایین باشد به خود تردید میکند و افکاری از این دست که ؛
آیا حرف درستی زدم/ آیا رفتارم باعث ناراحتی او شد، آیا بابت تصمیمم مورد تمسخر قرارمیگیرم؟ آیا ….
این سوالات باعث میشود شما بعد از هر رفتاری بارها آن را تجزیه و تحلیل و به اصطلاح سبک سنگین کنید مثل اینکه بعد از بحث با یک نفر بارها در ذهنتان با او بحث میکنید و پاسخ های جدیدی میدهید به او میدهید یا مثلا شرایط را آن طور دوست دارید در ذهنتان بازسازی میکنید و خود پیروز میشوید.
بالا بردن اعتماد بنفس نمیتواند بهترین دارو برای نشخوار فکری باشد اما کسانی که اعتماد بنفس بالایی دارند کمتر در معرض نشخوار فکری قرار میگیرند.
متاسفانه تروماهای کودکی عوارض بسیاری در خردسالی و بزرگسالی برای فرد به همراه دارند و یکی از آنها نشخوار فکری است. از دست دادن فرد نزدیک مانند والدین، جدایی یا طلاق والدین، تصادف وحشتناک، مورد خشونت یا تجاوز قرار گرفتن و شکست خوردن در یک رابطه عاطفی از جمله تروما هایی هستند که میتوانند نشخوار فکری ایجاد کنند. به عنوان مثال؛
وقتی تصادفی وحشتناک را در کودکی تجربه میکنید ممکن است هربار که سوار ماشین میشوید یا شخصی از عزیزان شما سوار ماشین میشود شما مدام تصادف را در ذهنتان تجسم کنید و در واقع یه مسافرت با ماشین برای شما نشخوار فکری ایجا کند و سبب آزارتان شود.
والدینی که به دنبال بهترین دارو برای نشخوار فکری هستند میتوانند از کودکی شرایطی را ایجاد کنند تا فرزندشان کمتر در معرض تروما ها و در نهایت نشخوار فکری قرار بگیرد.
هوش هیجانی توانایی مدیریت احساسات است. افرادی که خوددار هستند و در موقعیتهای مختلف عکسالعمل معقولانه تری از خود نشان میدهند هوش هیجانی بالایی دارند. هوش هیجانی پایین از آنجایی سبب نشخوار فکری خواهد شد که احساسات کنترل نشده یا مدیریت نشده افکار شما را درگیر خواهند کرد و مسئلهی پیش آمده در ذهن شما ادامه پیدا خواهد کرد.
عوامل استرسزای زیادی وجود دارند که در مقاطع مختلف زندگی ممکن است دچارش شویم. کنکور، ازدواج،بیکاری، گرانی، نداشتن امنیت شغلی و… از جمله عوامل استرس زایی هستند که اکثر مردم آنها را تجربه میکنند. در این شرایط پیدا نکردن راه حل مناسب یا ناتوان بودن در هضم آنها سبب نشخوار فکری خواهد شد که در این شرایط به عنوان بهترین دارو برای نشخوار فکری میتوانید از دیگران مشورت بگیرید تا درگیری ذهنتان در این موارد کمتر شود.
ریشه کمالگرایی مقایسه شدن یا تخریب شدن بابت اشتباهات در کودکی میباشد. عوارض منفی کمالگرایی بسیاری از ابعاد زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد و یکی از آنها نشخوار فکری است. برای مثال بعد از انجام یک کار فکر میکنید که این کار میتوانست بهتر از این انجام شود؟ چرا نتیجه مطلوب نیود؟ چرا من خوشحال نیستم از نتیجه کار؟ مشکل کار از کجا بود که نتیجه عالی نشد ؟
و هر چیز دیگری که ذهنتان را بیش از حد بعد از انجام آن کار درگیر کند شامل نشخوار فکری خواهد شد.
ابتدا باید بررسی کرد که آیا کمالگرایی سبب نشخوار فکری در یک فرد شده است و در صورت درست بودن فرضیه میتوان درمان کمالگرایی را به عنوان بهترین دارو برای نشخوار فکری در نظر گرفت.
بین نشخوار فکری و اختلالات روانی رابطهای دو سویه وجود دارد یعنی همانطور که ریشه ی بعضی از اختلالات روانی نشخوار فکری است ریشه ی نشخوار فکری هم میتواند یک اختلال روانی باشد.
به عنوان مثال؛ افسردگی، اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال وسواس اجباری (OCD) ، فوبیاها،اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) از جمله اختلالات روانی هستند که سبب بروز نشخوار فکری در انسان میشوند.
گاهی بهترین دارو برای نشخوار فکری درمان اختلال روانی دیگری در شما است که ریشهی نشخوار فکر بوده است و بلعکس. پس درمان نشخوار فکری نیاز به بررسی متخصص دارد تا ابتدا ریشه آن پیدا شود و سبب مورد درمان قرار گیرد.
درمان نشخوار فکری به دو صورت رواندرمانی و دارودرمانی انجام میشود و بهترین دارو برای نشخوار فکری را در بین همین راهکارهای درمانی میتوان یافت.
رواندرمانی یا درمان روانشناختی یا صحبت درمانی راهکاری برای درمان انواع مختلفی از بیماری های روانی و اختلالات عاطفی است. در ادامه به رویکردهای روان درمانی که برای درمان نشخوار فکری به کار گرفته میشود اشاره خواهد شد:
از جمله رویکردهای موثر در درمان وسواس فکری و عملی، درمان روانپویشی میباشد. در این رویکرد با شناسایی و حل تعارضات درونی فرد که به شکل ناهوشیار و ناخودآگاه در بروز وسواس موثر به درمان بیمار پرداخته میشود. تمرکز درمان روانپویشی بر این اصل است که وسواس و رفتارهای ناشی از آن برگرفته از نیازها و تمایلات ناهشیار فرداست.
پروسه درمان به این صورت است که ابتدا با تحلیل روابط فرد با خود، دیگران و جهان اطراف، الگوهای ناهشیاری که به وسواس منجر شدهاندرا شناسایی میکنند. سپس به بحث و تفسیر پیرامون روهای فرد پرداخته میشود و از این طریق فرد را به درک عمیقتری از خود و عوامل ناهشیاری که در پشت وسواس قرار دارند، میرساند. رویکرد درمانی روانپریشی ماهیتی عمیق و پیچیده دارد در نتیجه زمانبر است و احتیاج به پیگیری جلسات درمانی دارد. اگر وقت زیادی برای درمان ندارید یا از صبوری لازم برخوردار نیستید این روش نمیتواند بهترین دارو برای نشخوار فکری در شما باشد.
اینکه شما یاد بگیرید با مثبت اندیشی مشکلات خود را مدیریت کنید و نشخوار فکری تان را برطرف کنید با کمک درمان شناختی رفتاری (CBT) ممکن خواهد شد. درمان شناختی رفتاری شما را از الگوهای رفتاری غیر مفید جدا کرده و از مواجهه و پاسخ (ERP)، نوعی از CBT است پیشگیری میکند که این راهکار درمانی برای درمان OCD نیز مورد استفاده قرار میگیرد. بعد از اتمام دوره درمانی شما میآموزید که محرک های افکار و رفتارهای خود را درک کنید.
روش رویارویی و جلوگیری از پاسخ (ERP) یکی دیگر از روشهای موثر در درمان وسواس فکری و عملی است. در این روش، فرد با مواجهه آرام و تدریجی با وسواسهای خود و ممانعت از انجام کارهای وسواسی، به تدریج از ترس و اضطراب خود رها میشود. این روش به فرد کمک میکند تا الگوی وسواسی خود را به چالش بکشد و در نهایت آن را کنترل نماید.
با این حال، مهم است که درمانگران در اعمال ERP، علت وسواس را بررسی کرده و به شناخت عوامل ناهشیار و آگاهی از آنها بپردازند. بدون توجه به علل وسواس، تنها اعمال ERP ممکن است باعث شکست درمان و حتی تشدید علائم وسواسی شود. درمانگران باید ترکیبی از روشهای مختلف مانند CBT و رویکرد روانپویشی را در نظر بگیرند تا بهترین نتایج در درمان وسواس دست یابند. همچنین، همکاری و تعامل فعال بین درمانگر و مراجعهکننده در این روند بسیار اهمیت دارد.
درمان وسواس فکری با هیپنوتیزم یکی دیگر از شیوههای مورد استفاده برای درمان است. هیپنوتیزم درمانی یک روش مکمل است که میتواند است در درمان وسواس موثر باشد. تحقیقات نشان داده است که ترکیب هیپنوتیزم با روشهای درمان روانپویشی، درمان شناختی رفتاری و رویارویی و جلوگیری از پاسخ (ERP) میتواند اثربخشی این روشها را در درمان وسواس افزایش دهد.
هیپنوتیزم درمانی بر اساس استفاده از فرآیند تغییر آگاهی و توجه عمدی استوار است. این روش میتواند به فرد کمک کند تا به طور عمیقتری درک کند و نیازها، تمایلات و باورهای ناهشیار خود را تغییر دهد. همچنین، با استفاده از هیپنوتیزم میتوان تمرکز و تمایلات فرد را به سمت تغییر رفتار و کنترل وسواس هدایت کرد.
مهم است به یاد داشته باشید که هیپنوتیزم درمانی تنها بخشی از درمان وسواس است و نباید به عنوان روش اصلی در نظر گرفته شود. معمولا، درمانگران از ترکیبی از روشها و تکنیکهای مختلف برای بهبود وسواس استفاده میکنند و انتخاب روشهای مناسب بستگی به نیازها و شرایط هر فرد دارد.
گاهی در کنار روان درمانی یا به صورت جداگانه دارو درمانی نیز انجام میشود. در مورد دارو درمانی نشخوار فکری، استفاده از داروهای ضد افسردگی و OCD و داروهایی که برای سیستم سروتونین تاثیر میگذارند تجویز میشود.
لازم به ذکر است که داروهای ضد افسردگی میتوانند دارای عوارضی همچون؛ تهوع، سردرد، خشکی دهان، تاری دید، سرگیجه و خستگی شوند. این عوارض معمولا دائمی نمیباشند و بعد از چند هفته اول درمان کم میشوند. ولی اگر عوارض جانبی در شما شدید است یا برای مدت طولانی استمرار پیدا کرده، حتما با پزشک خود مطرح کنید.
در هفتههای اول از داروهای ضد افسردگی نباید توقع تاثیر داشت و چند هفته زمان میبرد تا شاهد اثرات آن باشید. نکتهی مهمی که درباره اتمام مصرف دارو وجود دارد این است که نباید به یکباره قطع شوند و بنا به توصیهی پزشک به مرور دوز قرص کم شده و در نهایت قطع خواهد شد.
اینکه بهترین دارو برای نشخوار فکری چیست در مورد هر شخص متفاوت است زیرا دلیل بروز نشخوار فکری و شدت آن در هر شخص متفاوت است و باید توشط متخصص بررسی شود تا بهترین راه درمانی تجویز شد. روانشناسان و روانپزشکان مجرب کلینیک روان آرام در زمینه درمان نشخوار فکری فعال هستند و شما میتواند از قسمت زیر وقت رزرو کنید تا از خدمات کلینیک بهره مند شوید.
این اختلال به معنی تجزیه، تحلیل و فکر کردن بیش از حد به تجربیات و احساسات منفی است که ممکن است در گذشته برای ما اتفاق افتاده است.
اختلالات روانی مانند افسردگی شدید، استرس و اضطراب، وسواس و اسکیزوفرنی میتواند در اثر نشخوار ذهنی شدید ایجاد شود و همینطور میتوانند نشخوار ذهنی را ایجاد کنند.
بله؛
بین نشخوار فکری و اختلالات روانی رابطهای دو سویه وجود دارد.