روش برخورد با کودک شلوغ
دوست دارند همه چیز های اطراف را کشف کنند و هر روز در حال بازی کردن و شیطنت می باشند. این تصویر دوست‌داشتنی که همه وقت از کودک های اطراف خود می‌بینیم بعضی وقت ها تحمل و مدیریتش برای پدر و مادر خیلی دشوار می‌شود و بعضی وقت ها حتی امکان دارد حس نگرانی پیدا کنند که مبادا همین رفتارهای شیطنت آمیز طبیعی نیست. اگر شما هم این عقیده را دارید درباره رفتار با کودکان پرانرژی و روش برخورد با کودک شلوغ به اطلاعات و آگاهی بیشتری نیاز دارید با مشاوران کودک کلینیک روان آرام تماس بگیرید.
اگر فرزند شما هم پشت سر هم از این طرف به آن طرف رفته و در حال کشف و شیطنت است، شاید خوشحال شوید اگر بدانید که داشتن کودکان پرانرژی کاملا طبیعی است. دکتر کن هالر، دستیار پروفسور طب اطفال در مدرسه‌ی پزشکی دانشگاه سنت لویز می‌گوید: کودک در ۴ سالگی روی بدنش کنترل پیدا می‌کند. این باعث می‌شود که احساس استقلال داشته باشد و به‌طور طبیعی منجر به فعالیت‌های بیشتری می‌شود.
در مدت کوتاهی کودک ۴ یا ۵ ساله‌ی شما شروع به پریدن، رقصیدن، چرخیدن، پشتک زدن، بالا رفتن از مبلمان، پریدن از روی پله‌ها و راه رفتن روی یک خط مستقیم و باریک می‌کند. او به احتمال زیاد این توانایی را دارد روی یک پا بایستد و بارها بدون این که تعادل خودش را از دست بدهد، از روی یک طناب بپرد و به احتمال زیاد بدون این که نیازی به هیچ گونه کمک داشته باشد، این توانایی را دارد که تاب بخورد.به علاوه تمام این ها هر دستارود جدیدی باعث افزایش یافتن اعتماد به نفس کودک شما شده و او را تشویق به این می‌کند تا توانایی‌ها و مهارت‌هایش را بیشتر گسترش دهد.
مدیریت کردن رفتار کودکان | روش برخورد با کودک شلوغ
بودن با یک کودک پرانرژی می‌تواند بسیار کسل‌کننده باشد، اما محدود کردن همین کودک ها پاسخ درستی به رفتار آن ها نمی باشد. به جای آن باید به دنبال روش برخورد با کودک شلوغ باشید که روحیه‌ی او را به سمت کارهای دیگری هدایت کنید و هر چیزی را که باعث متمایل شدن بیشتر او به این رفتار می‌شود حذف کنید. در اینجا ۶ روش برخورد با کودک شلوغ را بیان می کنیم.
1- او را در یک رشته‌ی ورزشی ثبت‌نام کنید
کودکی مهم ترین وقت برای پیوستن به لیگ فوتبال نونهالان یا شروع کردن ژیمناستیک، کاراته یا کلاس شنا است. هر کدام از این فعالیت‌ها این توانایی را دارد دلیلی بر بهتر شدن هماهنگی و بالا رفتن تمرکز فرزند شما شود. به آن ها اجازه دهید خودشان برنامه‌ای را که دوست دارند انتخاب کنند، اما اطمینان داشته باشید که این فعالیت‌ها بیش‌از حد ساختار پیدا کرده و نظام‌مند نیست. انجمن پزشک های اطفال در آمریکا (AAP) پیشنهاد می‌کنند کلاس‌هایی که برای کودکان پیش‌دبستانی برگزار می‌شوند، باید دست کم ۳۰ دقیقه بازی آزاد داشته باشد و برنامه‌ی آموزشی آن نباید بیش از ۲۰ دقیقه طول بکشد.
2- برایش لوازم جدید بخرید
با اطمینان زیاد بگوییم کودک ۳ ساله‌ی شما عاشق سه‌چرخه می باشد ، اما این سه‌چرخه این توانایی را دارد مانع رشد او بشود. برای او یک دوچرخه ای با چرخ‌های کمکی خریداری کنید. و برای او حلقه‌ی هولا، فریزبی، راکت تنیس کوچک، اسب پلاستیکی و توپ‌هایی در اندازه‌های مختلف بخرید. به علاوه این ها امکان دارد بخواهید برای کودک خود دستگاه پخش موسیقی مخصوص خودش را بخرید تا هر زمان که دوست داشت با موسیقی موردعلاقه‌اش برقصد.
3- با هم بازی کنید
دفعه‌ی بعد که به سوی پارک رفتید اسکیت یا بادبادکی را که او توانایی داشته باشد به‌پرواز دربیاورد با خود ببرید. در خانه تظاهر کنید که با یک قلمو و سطل آب مشغول رنگ زدن دیوار خارجی خانه‌تان هستید یا با حبابی دنبال کودک‌تان کنید. زمانی که به دلیل شرایط آب‌وهوایی مجبور هستید در خانه بمانید، بازی‌هایی انجام دهید که باعث تحرک داشتن کودک شود.
4- تلویزیون را خاموش کنید
اگر این فکر را می کنید که تماشای تلویزیون در روش برخورد با کودک شلوغ شما کمک می کند سخت در اشتبه هستید. کارتون‌ها و سیستم‌های بازی با تحرک زیاد این توانایی را دارد باعث تحریک بیش‌ازحد کودک شود و درنتیجه کودک شما حتی این توانایی را ندارد سر جای خودش بنشیند. انجمن متخصصان بیماری اطفال در آمریکا پیشنهاد می‌کند کودکان در طول روز تنها ۲ ساعت درمعرض تلویزیون، بازی‌های ویدیویی و کامپیوتر قرار بگیرند و ۳ ساعت قبل از خواب تماشای هر سه مورد ممنوع می باشد.
5- مراقب غذای کودک باشید
شیرینی به خودی خود این توانایی را ندارد باعث فعالیت خیلی زیاد شود، ولی مطالعات نشان می‌دهند که خوردن آب‌نبات و نوشیدنی‌های شیرین با معده‌ی خالی باعث بیشتر شدن فعالیت کودکان می‌شود. همچنین مهم است که کافئین را که یک محرک در نوشابه‌ها، چای و شکلات می باشد، از تغذیه کودکان خود حذف کنید. کودک شما به‌طور طبیعی انرژی کافی دارد و نیازی به گرفتن انرژی از مواد شیمیایی نیست
6- به رفتارهای خوب پاداش بدهید
ربکا آنگر پزشک متخصص اطفال در بیمارستان مموریال در شیکاگو می‌گوید: «محدودیت گذاشتن برای کودکان در این سن اهمیت بسیار زیادی دارد.» اگر کودک شما مایل باشد که با سرعت در یک سوپر مارکت بدود، معامله‌ای با او انجام بدهید. اگر او به شما در یافتن اقلام موجود در فهرست خرید کمک کرد، پس از خرید کردن او را به زمین بازی ببرید و مراقب این باشید که تمام وقت به قول‌تان عمل کنید.
7- بی‌حوصلگی اوضاع را بدتر می‌کند
کودکان زمانی که کاری برای انجام دادن ندارند، به میزان زیادی پرانرژی‌تر می‌شود. تمام وقت آنها را با کارهای ساده مشغول داشته باشید.
8- هنرمند درون کودک را بیرون بیاورید
سارا و دختر 6 ساله‌اش صبا قبل از این که برای گردش به باغ‌وحش بروند، به وسیله یک کاغذ یک باغ‌وحش کاغذی در خانه خود درست کردند. سارا می‌گوید دخترش عاشق نقاشی کردن حیواناتی است که به آنها علاقه دارد.
9- بازی‌های نمایشی را ارتقا‌ء بدهید
مادری را می‌شناسم که یک جعبه‌ی لباس نمایش درست کرده است که شامل کلاه آتش‌نشان، چشم‌بند دزد دریایی، اسلحه‌ی پلاستیکی و چیزهای دیگر مناسب بچه‌ی ۴ ساله است. این مادر می‌گوید فرزندش داستان اختراع می‌کند، از بدنش استفاده می‌کند و به این شیوه، خودش را سرگرم می‌کند.
10- سعی کنید در این روش برخورد با کودک شلوغ با کودک خود کنار بیایید
- زمانی كودك خردسال شما شروع به بهانه گرفتن و نق‌نق كرد، از او درخواست کنید كه به صورت‌هاي مختلف ابتدا درگوشي، بعد به آهستگي و سپس خيلي بلند و… چيزي را كه مي‌گويد، تكرار بکند. اين روش، درست مثل يك بازي، توجه او را جلب می کنید و بهانه‌گيري را فراموش می کند
- در باره كودك دبستاني خودتان این توانایی را دارید از چند روش كلي استفاده كنيد. به محض اين كه شروع به بهانه‌گيري كرد، حرف او را قطع کرده و به آرامي بگوييد:داري نق نق و بهانه‌گيري مي‌كني و من به تو گوش نمي دهم، پس بهتر این است كه با صداي شمرده صحبت كنی
- اگر باز هم ادامه داد، دوباره درخواست خود را تكرار كنيد. اگر طريقه گفتار خود را تغيير داد، با بيان جمله‌اي او را تشويق كنيد. مي‌توانيد بگوييد: «وقتي بدون نق نق كردن مي‌گويي كه چه مي‌خواهي، بيشتر دوستت خواهم داشت.»
- اگر در چنين مواقعي عصباني مي‌شويد، هيجان صداي خود را فرو ببريد و فراموش كنيد كه چه قدر دلتان مي‌خواهد فرياد بزنيد.
- یادتان باشد كه با مهار عكس‌العمل خودتان این توانایی در شما به وجود می آید که ارتباط بیشتر و بهتري با فرزند خودتان برقرار كنيد. بعد به او بگوييد كه مي‌دانيد دليل ناراحتي او چيست و از‌اين طريق با او به توافق برسيد. برای مثال فرض را بر این بگیرید که چون به فرزندتان اجازه نداده‌ايد كه قبل از ناهار شيريني بخورد، ناراحت شده است پس شيريني را در جايي قرار بدهيد كه این توانایی را داشته باشد آن را ببيند و به او قول بدهيد كه بعد از خوردن غذا به او شيريني خواهید داد. زمانی كه فرزندان شما واضح و محكم صحبت مي‌كند، گوش بدهيد و او راتحسين كنيد. با اين کار، به او آموزش مي‌دهيد كه اگر بدون آن که بهانه‌گيري کند چيزي بخواهد، زودتر به آن می رسد.
11- وقتي بهانه گرفتن به پرخاشگري مي‌كشد
بهانه‌جويي گاهي اوقات به پرخاشگري می رسد، به اين خاطر كه والدين این احساس را دارند که روي رفتار كودك خود و شرايط موجود، كنترلی ندارند. خوشبختانه بد خلقي‌هاي كودك ها با رسيدن به سن مدرسه کم تر می شود؛ چون به این توانایی می رسند که راه‌حل‌هاي بهتري در مواجهه شدن با شكست و ناكامي پيدا كنند. اما در روش برخورد با کودک شلوغ شما می توانید این راهکارها را در هنگام پرخاشگری وی به کار گیرید.
- روش تاثیر گذار براي از بين بردن پرخاشگري به وجود آمده از بهانه‌جويي‌هاي پاسخ داده نشده يا رفع نشده، اين است كه آن را از اول مهار كنيد.
- وقتي كه در مقابل پرخاشگري كودك خودتان با خشم و عصبانيت عكس‌العمل نشان دهيد، به‌طوری غيرمستقيم به او یاد می دهید كه عصبانيت وسيله كارسازي براي دست پیدا کردن به هدف ها است. به جای آن این توانایی را دارید که بگوييد: زمانی که گريه كردنت تمام شد ، درباره آن با هم حرف می زنیم و راه‌حلي پيدا مي‌کنيم و به اتاق ديگري برويد.
- اگر کودک شما خيلي كوچك است و امکان این نیست که او را تنها بگذاريد، پيش او بمانيد. اگر به طرف شما آمد، او را بغل كنيد ولي تا وقتي كه آرام نشده، چيزي را كه مي‌خواهد به او ندهيد.
- خود را به كار ديگري مشغول كنيد. برای نمونه مطالعه كنيد. با اين كار به او می رسانید كه تا آرامنگیرد، نمي‌تواند توجه شما را جلب كند. بیشتر پرخاشگري هاي بچه‌ها، اگر شخص مورد نظر حاضر نباشد، زودتر قطع مي‌شود
- در زمانی كه فرزند شما در يك جای عمومي شروع به بدخلقي و پرخاشگري كرد، بدون این که به او و نگاه‌هاي مردم، او را به گوشه‌اي خلوت برده و منتظر بمانید تا آرام بگیرد. به او بگوييد: «اينجا پيش تو مي‌مانم تا وقتي كه آرام شوي و با هم صحبت كنيم.» اگر بعد از سه يا چهار دقيقه باز هم به فرياد و گريه خودش ادامه داد، او را برداريد و از آن مكان خارج شويد.
- البته همیشه این نکته یادتان باشد که بهانه گرفتن همه وقت به پرخاشگري منجر نمي‌شود و در اصل فرزندان شما به دلایل مختلفي اين كار را انجام مي‌دهند.
- زمانی که فرزند شما چيزي مي‌خواهد ولي این توانایی را ندارد که آن را به دست آورد.
- وقتي يادگيري انجام كاري برايش سخت باشد.
- وقتي كه خسته شده باشد.
پس در روش برخورد با کودک شلوغ با اجتناب کردن از عواملي كه امکان دارد به بهانه‌گيري و در نهايت پرخاشگري منجر شود، مي‌توانيد از وقوع تنش جلوگيري كنيد.
- اگر مي‌بينيد فرزند خردسال شما مي‌خواهد پازلي را كه خواهر بزرگ‌ترش انجام مي‌دهد بازي كند، يا او را در اين بازي با خواهرش همراه كنيد يا اين كه توجه‌اش را به بازي ديگري كه بيشتر مناسب سن او باشد، جلب كنيد.
از آن جا که کودکان این موضوع را می دانند که در خارج خانه از تنبيه رفتار نادرست خبري نيست و معمولا ما ترجيح مي‌دهيم در جمع، کودکمان را تنبيه نکنيم، اين جنجال را به پا مي‌کنند اما در اين مورد هم راه‌حل‌هايي وجود دارد. ما بزرگ‌ترها بايد واقع‌بين باشيم. برای مثال نمي‌توان از کودکي سه ساله انتظار این را داشت يک ساعت تمام، صبورانه در صف يک رستوران يا فروشگاه منتظر بماند، بدون آن که به شیوه ای سرگرم باشد
برای نمونه يكي از راه هاي آرام كردن كودك شلوغ اين است كه يک اسباب‌بازي دلخواهش را همراه ببريد تا سرگرم بشود. قبل از رفتن هم او را از برنامه آگاه كنيد و توقعات خود را واضح برايش بگوييد:اگر با من بيايي، کارم يک ساعت طول مي‌کشه که اگر آروم باشي و هی چيزهاي مختلف نخواهي، بعدش مي‌ريم پارک.
ضمنا وقتي مي‌بينيد چند دقيقه ای است که آرام ايستاده با لبخند زدن يا فشردن دستش و چشمک او را تحسين كنيد. شما بايد به عنوان گام نخست از خود بپرسيد آيا واقعا در منزل کودک خود را تحت کنترل داريد يا نه؟ اگر بررسي کنيد، بیشتر حتي در منزل این توانایی را ندارید قوانين را خوب و پيگير اجرا کنيد که صد البته اگر از اين دسته والدين هستيد در خارج از منزل مشکلتان بيشتر مي‌شود.
ولی بايد قاطع بود و دلیل و رفتاری را متناسب رفتار کودک، چه مثبت و چه منفي در نظر گرفت که اجراي آن واقعا در مکان عمومي امکان داشته باشد. برای نمونه در رستوران هر چه مي‌گوييد چنگالت را پرت نکن، او توجه نمي‌کند، بايد اخطار دهيد، اگر يک دفعه ديگر اين کار را بکني بايد بروي داخل ماشين بنشيني.