درمان وسواس شستشو

درمان وسواس شستشو 

وسواس همیشه یکی از بدترین و آزار دهنده ترین رفتار ها بوده است که هم زندگی خود و هم زندگی اطرافیان را دشوار می کند. با اینکه این رفتار در افراد زیادی دیده می شود اما با این وجود کمتر کسی دیده می شود که به درمان وسواس شستشو علاقه نشانه دهد. اما خوب است بدانید که درمان وسواس شستشو به طور کلی آسان بوده و می تواند زندگی را برای هر کسی شیرین و آسان کند. 

ما در این مطلب قصد داریم تا به طور کاملا به وسواس درمان شستشو بپردازیم پس با ما در این مطلب همراه باشید.

وسواس شستشو چیست ؟

همانطور که در مقدمه این مقاله ذکر کردیم این وسواس در دسته ی وسواس های فکری و عملی قرار می گیرد. اما وسواس فکری و عملی یعنی چه؟

• در واقع وسواس فکری و عملی به اختلال اضطرابی در افراد گفته می شود و افراد مبتلا به آن معمولا دارای ترس و اضطراب هستند، قابلیت کنترل افکار خود را ندارند و معمولا رفتار های تکراری ایی از خود نشان می دهند (شستشو وسایل و …).
• این افراد از وسواس خود آگاهی کامل دارند اما متاسفانه قادر به کنترل کردن آن نیستند و عملا این وسواس کنترل آن ها را به دست خود می گیرد و درمان وسواس شستشو برای این افراد بسیار ضروری است چون در غیر این صورت زندگی آن ها می تواند کاملا مختل شود.

وسواس فکری عملی با نام علمی Obsessive Compulsive Disorder  شناخته می شود و به دلیل طولانی بودن این اسم، از مخفف آن استفاده می کنند (OCD). درمان وسواس شستشو در اوایل می تواند بسیار راحت تر باشد زیرا در این مرحله درجه وسواس افراد آنجنان زیاد نیست و به همین دلیل درمان آن راحت تر خواهد بود.

در اوایل این وسواس، افراد دائما فکر می کنند که چیز های اطرافشان کثیف است، اجزای بدن خودشان مانند دست و صورتشان تمیز نیست و به همین دلیل شروع به شستن آن ها می کنند اما با این شستشو عطش آن ها به شستشو نه تنها کمتر نمی شود بلکه جدی تر می شود و این شستشو را با دقت و ظرافت بسیار بیشتری انجام می دهند.

خوب است بدانید که شستشو و نظم زیاد همیشه ناشی از وسواس فکری عملی نمی باشد اما در مواقعی که در ذیل این مشکل قرار میگیرد حتما باید مورد درمان وسواس شستشو قرار بگیرد.

در نهایت با وجود شستشو زیاد باز هم وسواس آن ها رفع نمی شود زیرا مغز آن ها به این باور می رسد که توان تمیز کردن چیز ها را ندارد و به همین دلیل افراد بیشتر وقت خود را صرف این کار می کنند و در زندگیشان با اختلال جدی مواجه می شوند.

چرا درمان وسواس شستشو اهمیت دارد ؟

وسواس شستشو یکی از وسواس هایی است که افراد زیادی به آن دچار می شوند و این وسواس از نظر شیوع رتبه نخست را در اختیار دارد. این وسواس در طبقه وسواس های فکری عملی قرار می گیرد. افرادی که به این وسواس مبتلا می شوند از هر گونه کثیفی ایی وحشت دارند و این این هراس و وحشت تاثیرات منفی بسیاری در افراد می گذارد و به همین دلیل آن ها همیشه به دنبال درمان وسواس شستشو هستند.

این وسواس علاوه بر اینکه زندگی خود فرد را تحت تاثیر قرار می دهد بلکه زندگی اطرافیان او را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و به همین دلایل حتی خود فرد از این وسواس کلافه می شود. افرادی که به این وسواس دچار می شوند همیشه در حال شتسن و تمیز کردن خود یا سایر چیز ها هستند و همیشه مضطرب هستند که مبادا چیزی کثیف باشد. در ادامه این مقاله به بررسی کامل تر وسواس شتسشو و و راه های درمان وسواس شتسشو می پردازیم.

فراموش نکنید که وسواس شستشو می تواند شما را به انواع امراض پوستی دچار کند پس درمان این بیماری را جدی بگیرید.

آیا درمان وسواس شستشو امکان پذیر است؟

خوشبختانه این وسواس هم همچون تمام بیماری های جهان راه های درمان خود را دارد و می توان آن را درمان کرد. مدت زمانی که می شود این وسواس را از بین برد در افراد مختلف یکسان نیست و به درجه وسواس افراد رابطه مستقیم دارد.

افراد مبتلا به این بیماری هرچه زودتر اقدام به درمان وسواس شستشو کنند زودتر به نتیجه می رسند و نباید به وسواس اجازه پیشرفته شدن را بگیرند و در همان اوایل آن را از بین ببرند اما این به آن معنا نیست که اگر دیر به پزشک مراجعه کنند وسواس آن ها قابلیت درمان ندارد بلکه فقط بر روی مدت زمان درمان تاثیر می گذارد و در بعضی افراد حتی به بیش از سه سال نیز می رسد.

چگونه می توان وسواس شستشو را را درمان کرد؟

پزشکان تا به امروز راه های مختلفی را برای درمان وسواس شستشو کشف کرده اند و برخی از این راه ها بسیار کارآمد و موثر هستند و بعضی از آن ها نیز در گذشته موثر بودند و امروزه به دلیل منسوخ شدن آن ها دیگر کاربردی ندارند. به همین دلیل در این مقاله ما روش های منسوخ شده را نادیده می گیریم و به روش های موثری می پردازیم که کاربرد دارند.

یکی از موثرترین راه ها که برای درمان وسواس شستشو شناخته شده است روش معروف به  شناخت رفتار درمانی است. در این روش سعی می شود که در 5 مرحله میزان وسواس فرد را کاهش داد و با تکرار این روش سعی بر درمان آن می شود.

• ابتدا باید بیمار ترس های خود را طبقه بندی کند

این اولین مرحله در درمان وسواس شستشو محسوب می شود. بیمار ابتدا باید ترس های خود را بشناسد تا دکتر بتواند آن ها را درمان کند. در حقیقت در این مرحله دکتر از شما می خواهید که ترس هایی که شما را به نشان دادن رفتار های بیمار گونه و وسواسی منجر می کند را توصیف کنید و برای مقابله با هر یک از آن ها راهکار ها منطقی و درست ارائه می گردد.

• نظارت بر خود

در این مرحله درمانگر به بیمار می گوید که شرایط پیشروی خود را ثبت کند. با این روش درمانگر از مراحل درمان بیمار خود مطلع می شود و می فهمد که بیمار در چه وضعیتی قرار دارد. مثلا ممکن است فرد بیمار در چند هفته بتواند خود را در مقابل وسوسه هایش کنترل کند اما به یکباره به حالت قبلی بر گردد. بیمار با ثبت این رخدادها به تسریع روند درمان کمک می کند و اگر این اتفاق ها را ثبت نکند و یا دقیق آن ها را ثبت نکند و آن ها را نادیده بگیرد، با این کار فقط در روند درمان خود مشکل ایجاد کرده است.

در این مرحله درمانگر سعی می کند که با این روش هم خود بر شما نظارت بیشتری داشته باشد و هم به شما این امکان را بدهد در زمان عدم حضور درمانگر خود به خوبی بتوانید بر رفتار های وسواس گونه خود کنترل کند. همین موضوع باعث میشود که درمان وسواس شستشو بهتر صورت بگیرد.

• مواجه شدن با مشکل

در این مرحله فرد بیمار به کنترل بیشتر خود می پردازد و سعی می کند که عکس العمل خود در مقابل با الودگی را به تاخیر بندازد. مثلا اگر فرد مبتلا به این وسواس با الودگی مواجه شد، بلافاصله به دنبال رفع آن نرود و با تاخیر این عمل را انجام بدهد. این روش می تواند در درمان وسواس شستشو بسیار موثر باشد.

البته که این روش درمان وسواس شستشو با تمرین های همراه خواهد بود که به شما در مواجه با این مشکل و مقاومت در برابر آن کمک می کند. فراموش نکنید که این روش حتما باید با جدیت مورد پیگیری قرار بگیرد تا روند درمانی به خوبی طی شود.

• قبول کردن آلودگی ها

روند این مرحله هم تقریبا همانند مرحله قبل می باشد با این تفاوت که فرد بیمار در این مرحله باید قبول کند که همیشه آلودگی ها وجود دارند و نمی شود از آن ها دوری کرد. در حقیقت وسواس شستشو گاهی به فرد توهم تمیزی می دهد و با این توهم است که فرد گاهی آرام میگیرد. در درمان وسواس شستشو ذهن به وجود آلودگی ها و واکنش ندادن به آن عادت می کند.

• مشخص کردن و بستن قراردادها

یکی از مراحل مهم درمان وسواس شستشو همین مرحله است. در این مرحله فرد بیمار بر سر یک موضوع خاصی مثلا دست دادن با دیگران توافق می کنند و بیمار سعی می کند که با دیگران دست بدهد و از آلوده شدن خودش یا دیگران ترس نداشته باشد. در حقیقت در این روش بهتر است برای داشتن یک درمان خوب برای وسواس شستشو از تمامی اعضا خانواده و نزدیکان خود کمک بگیرید تا این روند به بهترین شکل ممکن طی شود.

اگر فکر می کنید که به این وسواس مبتلا هستید حتما به شما توصیه می کنیم که هرچه زودتر مراحل درمانی آن را شروع کنید زیرا هرچه زودتر این روند درمانی شروع شود، قطعا شما هم زودتر به جواب می رسید.

درمان وسواس شستشو در خانه 

در این قسمت سعی داریم تا برخی از راهکار های مفید جهت درمان وسواس شستشو در خانه را به شما بیاموزیم.

• سعی کنید عوامل ایجاد وسواس را شناسایی کنید.

1. اولین قدم برای مدیریت علائم و درمان وسواس شستشو ، شناخت محرک ها – افکار یا موقعیت های وسواس و اجبارهای شماست.  لیستی از محرک هایی که هر روز تجربه می کنید و وسواس هایی که شما را تحریک می کنند ، تهیه کنید .
2. شدت ترس یا اضطراب را که در هر موقعیتی تجربه کرده اید ، ارزیابی کنید و سپس اجبارها یا راهکارهای ذهنی را که برای کاهش اضطراب خود استفاده کرده اید ، ارزیابی کنید .  به عنوان مثال ، اگر از آلوده شدن با میکروب ها می ترسید ، لمس نرده در بازار ممکن است شدت ترس 3 را ایجاد کند ، در حالی که تماس با کف دستشویی در بازار ممکن است یک عدد 10 ایجاد کند و به سهولت 15 دقیقه شستشوی دست نیاز داشته باشد .
3. پیگیری محرک های شما می تواند به شما در پیش بینی خواسته هایتان و درمان وسواس شستشو کمک کند.  و با پیش بینی خواسته های اجباری قبل از ظهور ، می توانید به سهولت به آن ها کمک کنید .  به عنوان مثال ، اگر رفتار اجباری شما شامل بررسی قفل بودن درها ، پنجره های بسته شده یا وسایل خاموش شده است ، سعی کنید درب را قفل کنید یا لوازم خانگی را با توجه اضافی خاموش کنید .

• محرک های وسواس را در اطراف خود جستجو کنید :

1. یک تصویر ذهنی محکم ایجاد کنید و سپس یادداشت ذهنی کنید. به خود بگویید ، “دست های من تمیز است” یا “من می توانم ببینم که اجاق خاموش شده است.”
2. شناسایی و ضبط محرک های شما همچنین یک ابزار مهم برای یادگیری در برابر اجبار وسواس شستشو و همچنین درمان وسواس شستشو شما است .
3. یاد بگیرید که در برابر اجبار وسواس شستشو مقاومت کنید .
4. به نظر می رسد برای جلوگیری از موقعیت هایی که افکار وسواسی شما را تحریک می کند ، هوشمندانه به نظر می رسد ، اما هرچه بیشتر از آن ها دوری کنید ، ترسناک تر می شوند . برعکس ، با قرار دادن مکرر خود در معرض محرک های وسواس شستشو ، می توانید یاد بگیرید که در برابر اصرار برای تکمیل آیین های اجباری خود و در جهت درمان وسواس شستشو ، مقاومت کنید .
5.  این امر به عنوان پیشگیری از قرار گرفتن در معرض و پاسخ (ERP) شناخته می شود و اصلی ترین روش درمانی برای درمان وسواس شستشو است.
6. روشERP برای درمان وسواس شستشو ، از شما می خواهد كه خود را به طور مكرر در معرض منبع وسواس خود قرار دهید و سپس از كمی از رفتارهای اجباری كه معمولاً انجام می دهید ، برای كاهش اضطراب خودداری كنید .

 برای مثال اگر شما یک شوینده دست اجباری هستید ، این می تواند به معنای دست زدن به درب در یک سرویس بهداشتی عمومی باشد و سپس به خود اجازه ندهید که دست های خود را بشویید .  همانطور که با اضطراب نشسته اید ، اشتیاق برای شستن دست ها به تدریج به تنهایی شروع به از بین رفتن می کند .  با این روش ، خواهید آموخت که برای خلاص شدن از اضطراب خود و درمان وسواس شستشو نیازی به مراسم ندارید و بر افکار وسواسی و رفتارهای اجباری خود کنترل دارید .

• مقابله با بزرگترین ترس های شما ممکن است بسیار افراطی باشد ، بنابراین تمرین های ERP با ترس کمتر مواجه می شوند و سپس راه خود را به سمت “نردبان ترس” می اندازید. با موقعیت هایی روبرو شوید که شدت ترس کمتری ایجاد می کنند و هنگامی که بتوانید اضطراب را تحمل کنید می توانید به چالش مواجهه با مشکل مواجه شوید.

• نردبان ترس خود را بسازید :

به هدف نهایی خود بیاندیشید ( اینکه بتوانید بدون ترس از آلودگی از یک سرویس بهداشتی عمومی استفاده کنید ) و سپس مراحل مورد نیاز برای رسیدن به آن هدف را تجزیه کنید.  با استفاده از اطلاعاتی که در شناسایی محرک های خود ثبت کرده اید ، لیستی از موقعیت ها را از کمترین ترس تا ترسناک ترین ها تهیه کنید .  قدم اول باید شما را کمی مضطرب کند .

• از نردبان ترس خود ، بالا بروید .

برای  درمان وسواس شستشو ، با اولین قدم شروع کنید و حرکت نکنید تا زمانی که احساس راحتی بیشتری در انجام این کار داشته باشید. در صورت امکان ، به مدت کافی در شرایط بمانید تا اضطراب شما کاهش یابد .  هرچه بیشتر خود را در معرض وسواس شستشو قرار دهید ، بیشتر به آن عادت خواهید کرد و دفعه بعد که با آن روبرو می شوید ، احساس اضطراب کمتری خواهید داشت. 

پس از انجام چندین مورد جداگانه و بدون احساس اضطراب زیاد ، می توانید به مرحله بعدی بروید .  اگر یک قدم خیلی سخت است ، آن را در مراحل کوچکتر شکسته یا آهسته تر بروید تا از  درمان وسواس شستشو ، نترسید.

• همانطور که در مقابل اجبارات خود مقاومت می کنید ، روی احساس اضطراب تمرکز کنید.

به جای تلاش برای منحرف کردن خود ، به خودتان اجازه دهید تا در مقابل تمایل به انجام دادن رفتار اجباری خود ، احساس اضطراب کنید.  ممکن است شما باور داشته باشید که ناراحتی که احساس می کنید ، تا زمانی که درگیر اجباری شوید ، ادامه خواهد یافت.  اما اگر به آن بچسبید ، اضطراب از بین می رود.  و می فهمید که اگر شستشو را انجام ندهید ” کنترل خود را از دست نخواهید داد ” .

• تمرین کنید.

هرچه بیشتر تمرین کنید ، پیشرفت شما در  درمان وسواس شستشو ، سریع تر خواهد بود. اما عجله نکنید .  با سرعتی پیش بروید که بدون احساس غرق شدن ، می توانید مدیریت کنید . و به یاد داشته باشید : وقتی با ترس خود روبرو می شوید ، احساس ناراحتی و اضطراب خواهید کرد ، اما احساسات فقط موقتی هستند .  هر بار که خود را در معرض محرک خود قرار دهید ، اضطراب شما کاهش می یابد و شما متوجه می شوید که کنترل بیشتری (و ترس کمتر) از آنچه فکر می کنید دارید. همه این قدم های کوچک به  درمان وسواس شستشو در شما ، کمک خواهند کرد .

• افکار وسواسی را به چالش بکشید 

هر کسی هر از گاهی افکار و نگرانی هایی را احساس می کند .  اما اختلال وسواس فکری باعث می شود مغز در یک فکر خاص برانگیخته اضطراب ، گیر کند ، باعث می شود بیش از پیش ، فکری در ذهن شما بازی کند.  هرچه اندیشه ناخوشایندتر یا ناراحت کننده تر باشد ، احتمال دارد که برای سرکوب آن تلاش بیشتری نیاز باشد .

همانطور که در برابر اجبارها برای  درمان وسواس شستشو مقاومت می کنید ، می توانید با یادگیری تحمل آن ها از طریق تمرینات پیشگیری از مواجهه و واکنش ، بر افکار مزاحم و وسواس غلبه کنید.  همچنین مهم است که به خودتان یادآوری کنید که فقط به دلیل داشتن فکر ناخوشایند ، این باعث نمی شود شما فرد بدی شوید.  افکار شما فقط افکار هستند.  حتی افکار ناخواسته ، مزاحم یا خشونت آمیز عادی هستند . فقط اهمیت شما به آن ها است که آن ها را به وسواس مضر تبدیل می کند .

راهکارهای زیر می تواند به شما کمک کند افکار خود را در مورد آنچه می بینید مشاهده کنید و یک حس کنترل بر ذهن اضطراب خود برای  درمان وسواس شستشو به دست آورید .

• افکار وسواسی خود را بنویسید.  برای درمان وسواس شستشو ، یک کاغذ و مداد را بردارید .  وقتی شروع به وسواس کردید ، تمام افکار یا اجبارات خود را یادداشت کنید.
• نوشتن را همانطور که وسواس شستشو در شما ادامه پیدا می کند ، با هدف ضبط دقیق آن چه شما فکر می کنید ، حتی اگر در حال تکرار همان عبارات یا همان خواسته های قبلی هستید ، ادامه دهید .

نوشتن تمام مطالب به شما کمک می کند تا ببینید که وسواس شما چقدر تکراری است . نوشتن همان عبارت یا اصرار چند صد باره روی آن ها ، به شما در  درمان وسواس شستشو ، کمک می کند . نوشتن افکار بسیار سخت تر از فکر کردن در مورد آن ها است ، بنابراین احتمالاً افکار وسواسی شما زودتر از بین می روند .

• یک دوره نگرانی وسواس شستشو ایجاد کنید.

1. برای  درمان وسواس شستشو  ، به جای تلاش برای سرکوب وسواس یا اجبار ، عادت به تغییر مجدد آن ها کنید .  هر روز یک یا دو دوره ” نگرانی ” 10 دقیقه ای را انتخاب کنید ، زمانی که می توانید به وسواس خود اختصاص دهید .
2. در طول دوره نگرانی خود ، فقط بر افکار منفی یا اصرارها تمرکز کنید .  سعی نکنید آن ها را اصلاح کنید .  در پایان دوره نگرانی ، چند نفس آرام بگیرید ، بگذارید افکار وسواسی پیش برود و به فعالیت های عادی خود را انجام دهید .  اما بقیه روز قرار است بدون وسواس بگذرد .
3. وقتی افکار در طول روز به ذهن شما می آید ، آن ها را بنویسید و آن ها را به مدت نگرانی خود ” موکول کنید “.

• افکار وسواسی خود را به چالش بکشید . 

با پرسیدن از خودتان از دوره نگرانی خود برای به چالش کشیدن افکار منفی یا مزاحم استفاده کنید :

• چه مدرکی وجود دارد که فکر من درست است ؟ این درست نیست ؟ آیا یک فکر را با یک واقعیت اشتباه گرفته ام ؟
• آیا روش مثبت و واقعی تری برای بررسی وضعیت وجود دارد ؟
• فرض کنم چیزی که از آن ترسیده ام ، واقعی باشد ، چه اتفاقی می افتد ؟ اگر احتمال کم باشد ، نتایج احتمالی کدام است ؟
• آیا فکر مفید است ؟ وسواس در مورد آن چگونه به من كمك می كند و چگونه به من آسیب می رساند ؟
• نواری از وسواس وسواس شستشو یا افکار مزاحم خود ایجاد کنید.
• برای درمان وسواس شستشو از تلقین استفاده کنید :

1. برای  درمان وسواس شستشو  ، روی یک فکر یا وسواس خاص متمرکز شوید و آن را در ضبط صدا یا تلفن هوشمند ضبط کنید.
2. عبارت وسواس ، جمله یا داستان را دقیقاً همانطور که در ذهن شما می آید ، بازگو کنید .
3. نوار را به مدت 45 دقیقه و هر روز گوش دهید ، تا اینکه گوش دادن به وسواس دیگر باعث نشود احساس پریشانی کنید .
4. با مقابله مداوم با نگرانی یا وسواس خود به تدریج ، کمتر اضطراب خواهید یافت.  سپس می توانید تمرین را برای یک وسواس دیگر تکرار کنید .

• برای پشتیبانی ، اقدام کنید .

وسواس شستشو ، هنگام احساس بی قدرتی و تنهایی می تواند بدتر شود ، بنابراین ساخت یک سیستم پشتیبانی قوی بسیار مهم است.  هرچه ارتباط شما با افراد دیگر بیشتر باشد ، احساس آسیب پذیری کمتری خواهید داشت .  فقط صحبت کردن با یک فرد دیگر در مورد نگرانی ها و خواسته های شما می تواند باعث شود تهدیدات کمتری را احساس کنید و  درمان وسواس شستشو ، راحت تر به نظر برسد .

• با خانواده و دوستان در ارتباط باشید.

وسواس و اجبار می تواند زندگی شما را تا حد انزوای اجتماعی پیش ببرد . به نوبه خود ، انزوای اجتماعی باعث تشدید علائم وسواس شستشو شما می شود و  درمان وسواس شستشو را سخت تر می کند .  سرمایه گذاری در رابطه با خانواده و دوستان بسیار مهم است .  صحبت چهره به چهره در مورد نگرانی ها و خواسته های شما ، می تواند باعث شود احساس واقعی تر و تهدید آمیز کمتری ایجاد شود.

• به یک گروه پشتیبانی وسواس شستشو بپیوندید. 

شما در مبارزات خود با وسواس شستشو تنها نیستید ، و شرکت در یک گروه پشتیبانی می تواند یادآور مؤثر آن و کمک کننده به  درمان وسواس شستشو ، باشد .  گروه های پشتیبانی وسواس شستشو شما را قادر می سازند تجربیات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارید و از دیگران که با مشکلات مشابه روبرو هستند ، بیاموزید.

• استرس را مدیریت کنید .

در حالی که استرس باعث بروز بیماری وسواس شستشو نمی شود ، می تواند علائم را ایجاد کند یا آن ها را بدتر کند .  تمرین بدنی و ارتباط فرد با فرد دیگر ، دو روش بسیار مؤثر برای آرام کردن سیستم عصبی شما است که در  درمان وسواس شستشو نیز موثر است. شما همچنین می توانید :

با استفاده از یک یا چند مورد از احساسات جسمی خود – آرامش ، بو ، شنوایی ، لمس ، طعم و حرکات – سرعت خود را تسکین داده و علائم اضطراب را تسکین دهید .  شما ممکن است سعی کنید با گوش دادن به یک موسیقی مورد علاقه ، نگاه کردن به یک عکس ارزشمند ، چای خوردن یا نوازش یک حیوان خانگی بپردازید.

• تکنیک های آرامش را تمرین کنید .

مراقبه ذهن آگاهانه ، یوگا ، تنفس عمیق و سایر تکنیک های آرامش بخش می تواند به کاهش سطح استرس و تنش کلی شما و در نهایت  درمان وسواس شستشو کمک کند و به شما در مدیریت خواسته هایتان نیز کمک کند.  برای بهترین نتیجه ، به طور منظم یک روش آرامش را تمرین کنید.

• برای سهولت در وسواس شستشو ، تغییرات سبک زندگی ایجاد کنید .

یک زندگی سالم و متعادل نقش مهمی در کاهش اضطراب ، ترس و نگرانی و  درمان وسواس شستشو  دارد .

• به طور منظم تمرین کنید . 

ورزش یک روش درمانی ضد اضطراب طبیعی و مؤثر است که با تمرکز مجدد ذهن در هنگام بروز افکار وسواسی در درمان وسواس شستشو کمک می کند .  برای بهره مندی حداکثر ، سعی کنید در بیشتر روزها 30 دقیقه یا بیشتر فعالیت هوازی داشته باشید.  ده دقیقه تمرین ، چند بار در روز می تواند به اندازه یک دوره طولانی مدت موثر باشد . به خصوص اگر به روند حرکت ها توجه داشته باشید.

• به اندازه کافی بخوابید

نه تنها اضطراب و نگرانی می تواند باعث بی خوابی شود ، بلکه کمبود خواب نیز می تواند افکار و احساسات اضطراب را تشدید کند .  هنگامی که به خوبی استراحت کرده اید ، حفظ تعادل عاطفی خود ، بسیار ساده تر است ، که یک عامل اصلی مقابله با اختلالات اضطرابی و درمان وسواس شستشو است.

• از الکل و نیکوتین خودداری کنید .

الکل به طور موقت اضطراب و نگرانی را کاهش می دهد ، اما در اثر از بین رفتن تاثیرات ، علائم اضطراب ایجاد می کند .  به طور مشابه ، در حالی که به نظر می رسد سیگار در حال آرام کردن شما است ، نیکوتین در واقع یک محرک قدرتمند است .  استعمال دخانیات منجر به افزایش سطح اضطراب و علائم وسواس شستشو کمک می کند و درمان  را سخت تر می کند .

سایر درمان های وسواس شستشو

علاوه بر درمان شناختی-رفتاری ، از روش های درمانی زیر نیز برای درمان وسواس شستشو استفاده می شود :

• دارو : داروهای ضد افسردگیگاهی اوقات همراه با درمان برای درمان اختلال وسواس-اجباری استفاده می شوند.  اما ، دارو به تنهایی در رفع علائم مؤثر است.
• خانواده درمانی: از آنجا که وسواس شستشو اغلب باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی خانوادگی و سازگاری اجتماعی می شود ، خانواده درمانی می تواند به ارتقاء درک این اختلال و کاهش درگیری های خانوادگی کمک کند .  همچنین می تواند باعث ایجاد انگیزه در اعضای خانواده شود و به آن ها بیاموزد که چگونه به شما کمک کنند.
• گروه درمانی : از طریق تعامل با مبتلایان به این وسواس، گروه درمانی باعث حمایت و تشویق می شود و احساس انزوا را کاهش می دهد  و در درمان وسواس شستشو ، بسیار موثر است .

شما می توانید برای درمان وسواس های خود از مشاوره درمان وسواس استفاده کنید.

چرا افراد به وسواس شستشو مبتلا می شوند؟

عوامل بسیار زیادی در ابتلای افراد به وسواس شستشو تاثیر دارند که ما در این بخش از مطلب مهم ترین آن ها را بررسی می کنیم و اگر هر یک از این علائم را در خود میبینید به فکر درمان وسواس شستشو باشید:

• از بین بردن افکار آلوده در ذهن خود!

برخی از افراد برای این که افکار منفی موجود در ذهن خود همچون گناهان، کارهای بدی که انجام داده اند و … را از بین ببرند شروع به شستن وسایل می کنند اما هیچوقت فکر نمی کنند که این کار ممکن است آن ها را به وسواس فکری مبتلا کند.

آن ها با شستن وسایل سعی می کنند که این افکار را از ذهن خود بیرون کنند و در بعضی مواقع نیز این روش جواب می دهد اما در نهایت این روش آن ها را به سمت وسواس شستشو هدایت می کند و مجبور می شوند پروسه ی درمان وسواس شستشو را طی کنند.

• همیشه فکر می کنند که ممکن است به خود یا دیگران آسیب برسانند

افرادی که به این وسواس مبتلا می شوند همیشه از این وحشت دارند که مبادا باعث بیماری اطرافیانم شوم و به آن ها آسیب برسانم! این وسواس باعث می شود که افراد مبتلا به آن از نزدیک شدن به سایر افراد هراس داشته باشند و از این کار امتناع کنند زیرا همیشه فکر می کنند مسولیت مریض شدن دیگران بر روی دوششان است.

این افراد علاوه بر اینکه از اینکه ممکن است دیگران را بیمار کنند وحشت دارند، در مقابل همین حس را به خودشان نیز دارند و همیشه فکر می کنند که اگر فلان چیز را به صورت 100 درصد تمیز نکنند، ممکن است بیمار شوند.

چگونه بفهمیم به بیماری وسواس شستشو مبتلا شده ایم؟

به طور کلی این وسواس دو تردید و وسواس جدی در افراد به وجود می آورد. فرض کنید که شما با مقدار آب کمی دستان خود را شسته اید و این احتمال وجود دارد که دستان شما 100 درصد تمیز نشده باشند.

در همچین مواقعی اگر شما به وسواس شستشو مبتلا نباشید بی اعتنا از این موضوع می گذرید و آن را نادیده می گیرید و عملا به آن اهمیتی نمی دهید اما اگر شما وسواس شستشو داشته باشید این موضوع که در اصل بسیار ناچیز و کم اهمیت به نظر می رسد و قابلیت و توانایی این را دارد که ساعت ها مغز بیمار را مشغول خود کند .

در این مورد فرد دائم به این فکر می کند که ممکن است به صورت کامل دستش را نشسته باشد و علاوه بر این شک های دیگری همچون ممکن است کسی را مریض کنم، خودم مریض می شوم و …… به سرغ او می آیند و او را عذاب می دهند و این افکار تا زمانی ادامه پیدا می کنند که فرد مبتلا به وسواس شستشو بتواند دستان خود را به صورت کامل بشورد.

این وسواس با به وجود آوردن همچین مشکلاتی می تواند واقعا عذاب آور باشد و به همین دلایل است که درمان وسواس شستشو فوق العاده مهم است.

چگونه بفهمیم به بیماری وسواس شستشو مبتلا شده ایم ؟

• شستن دست

شستشوی اجباری یا ضدعفونی کردن دست در وسواس شستشو به حدی شایع است که به یک مقوله پذیرفته شده از بیماران وسواس شستشو تبدیل شده است.  این تمایل معمولاً از ترس از میکروب ها ناشی می شود . شایع ترین وسواس در وسواس شستشو ، اما می تواند ریشه در ترس از بیمار شدن توسط میکروب ها باشد .

چه زمانی به دنبال کمک باشید:  اگر حتی بعد از شستن دست خود به میکروب ها فکر می کنید ، نگران هستید که به اندازه کافی شستشو نکرده اید ، یا ترس غیر منطقی در مورد بیماری دارید ، بهتر است برای درمان وسواس شستشو ، اقدام کنید .

• تمیز کردن بیش از حد

افراد مبتلا به وسواس شستشو ، تمایل به تمیز کردن اجباری دارند. مانند شستن با دست ، تمیز کردن خانه ها اغلب راهی برای کاهش احساس گرمافوبی یا احساس ناخالصی است. اگرچه تمیز کردن می تواند به تعقیب این افکار وسواسی کمک کند ، اما تسکین دوام ندارد و بار دیگر تمایل به تمیز کردن دفعه بعد حتی بیشتر می شود.

چه موقع به دنبال کمک باشید:  اگر روزانه ساعت ها تمیز می کنید ، مطمئناً مربوط به وسواس شستشو است ، و شما بهتر است به دنبال درمان وسواس شستشو باشید .

• بررسی رفتار

به اصطلاح رفتارهای چک کردن – برگشت سه ، چهار ، یا حتی 20 بار برای اطمینان از خاموش کردن اجاق گاز یا در ورودی جلوی آن قفل شده است – رایج ترین اجباری ها با وسواس شستشو است که تقریباً 30٪ از افراد مبتلا به این اختلال را تحت تأثیر قرار می دهند. مانند سایر رفتارهای اجباری ، بررسی ممکن است توسط وسواس مختلفی انجام شود ، از ترس از صدمه دیدن تا احساسات عمیق و غیرمسئولانه.

چه زمانی به دنبال کمک باشید: طبیعی است که هر چند وقت یکبار یکبار چک کنید. اما اگر چک با زندگی روزمره تداخل داشته باشد (با گفتن اینکه شما برای کار تأخیر می اندازید) یا به آیینی تبدیل می شود که بدون آن نمی توانید انجام دهید ، می تواند نشانه وسواس شستشو باشد. به طور مثال جنیک بیمارانی را دارد که مجبور هستند دقیقاً سه بار اجاق گاز را چک کنند .

بیشتر افراد مبتلا به وسواس شست و شو ، هم وسواس و هم اجبار دارند ، اما برخی افراد فقط یکی را تجربه می کنند .

افکار وسواسی رایج در وسواس شستشو عبارتند از :

• ترس از آلوده شدن با میکروب ها یا خاک و یا آلوده کردن دیگران .
• ترس از دست دادن کنترل و آسیب رساندن به خود یا دیگران است .
• افکار و تصاویر جنسی تهاجمی یا خشونت آمیز .
• تمرکز بیش از حد به عقاید مذهبی یا اخلاقی .
• ترس از از دست دادن یا نداشتن چیزهایی که ممکن است لازم داشته باشید .
• نظم و تقارن : این ایده که همه چیز باید “درست” تنظیم شود .
• خرافات ؛ توجه بیش از حد به چیزی که خوشبختی یا بدشانسی تلقی می شود .

رفتارهای اجباری رایج در وسواس شستشو که نیاز به درمان وسواس شستشو  دارند ، شامل موارد زیر است :

• بررسی بیش از حد و مضاعف موارد ، از قبیل قفل ، وسایل و کلیدها و شستن خود و وسایل . در بسیاری از مواقع ، بیشتر افرادی که وسواس شستشو دارند ، انواع دیگر وسواس های کنترل کردن و چک کردن را نیز دارند .
• بارها و بارها مراجعه به عزیزان برای اطمینان از ایمنی آن ها .
• صرف کردن زمان بسیار زیادی برای شستشو یا تمیز کردن .
• این افراد ، اغلب به تمیز کردن دیگران اعتماد نمی کنند و تا خودشان ، چیزی را شستشو ندهند ، برای تمیز بودن آن ، مطمئن نمی شوند .

علائم وسواس شستشو در کودکان :

در حالی که بروز اختلال وسواس شستشو ، معمولاً در دوران بزرگسالی یا پیری اتفاق می افتد ، کودکان کوچک تر نیز گاهی اوقات علائمی دارند که شبیه وسواس است و نیاز به درمان وسواس شستشو  دارند . اما علائم سایر اختلالات مانند ADHD  ، اوتیسم و ​​سندرم Tourette نیز می تواند مانند اختلال وسواس به نظر برسد ، بنابراین قبل از هرگونه تشخیص ، معاینه کامل پزشکی و روانی ضروری است.