پیشگیری و درمان افسردگی در بارداری

افسردگی در بارداری

بیشتر زن ها و بانوان انتظار دارند که دوران بارداری آن ها زیبا ترین و شیرین ترین دوران زندگی آن ها باشد. ولی احتمالا آن ها از برخی اتفاقات که ممکن است در انتظار آن ها باشد بی خبرند . یکی از عوارضی که برخی از مادران در دوران بارداری با آن روبه رو می شوند ، افسردگی در بارداری است.

تجربه حس غم اندوه ، فشار یا استرس گوشه ای از علائم این مشکل است که می تواند در سلامت مادر یا کودک تاثیر بسزایی بگذارد. به همین علت اگر افسردگی دوران بارداری را تجربه می کنید و از نظر روحی خود در شرایط نا مساعدی می بینید بهتر است به درمان آن بپردازید. در این مقاله ما به افسردگی در بارداری ، علائم و عوارض آن و همچنین راهکارهایی جهت بهبود و درمان آن می پردازیم.

تعریف و علت افسردگی بارداری

افسردگی در دوران بارداری احساسی ناخوشایندی است که دقیقا مشابه افسردگی بالینی است و احساساتی مانند ، ترس ، استرس ، اندوه و اضطراب به درون مادر رخنه می کند. این عارضه ناشی از تغییر مواد شیمیایی در مغز است. در دوران بارداری سطح هورمون ها تغییرات فراوانی می کند که نتیجه ی آن تغییری در مواد شیمیایی مغز به وجود می آید که تاثیر مستقیم بر افزایش اضطراب ، غم و اندوه دارد . افزایش این احساسات در مادر باعث می شود که وضعیت زندگی خود را نا مطلوب ببیند و در نهایت به افسردگی در بارداری دچار شود. این احساسات باید پیش از وخیم شدن اوضاع کنترل شوند تا از اسیب جدی به مادر و فرزند جلوگیری به عمل آید. این افسردگی قابل درمان است و علاوه بر راهکار هایی که برای بهبود وضعیت وجود دارد ، مراجعه به روانشناس و مشاور ، تاثیر بسازایی در درمان افسردگی در بارداری دارد.

علائم و نشانه های افسردگی در بارداری چیست ؟

• غم و اندوه : اولین و مهم ترین نشانه ی افسردگی احساس غم و اندوه شدید است.
• نگرانی شدید : در این دوران مادر نگرانی های زیادی را به خود راه می دهد که این نکته باعث تشدید استرس برای اسیب رسیدن به جنین می شود.
• کم خوابی یا خواب بیش از اندازه : در این دوران مادر اعتدال را در خواب از دست می دهد و بیش از اندازه یا کمتر از حد معمول می خوابد.
• از دست دادن انگیزه : در این دوران مادر از فعالیت هایی مفید و لذت بخش دوری می کند و دچار کسلی و بی حالی می شود.
• انزوا : در نتیجه از دست دادن انگیزه و علاقه به انجام فعالیت ، مادر دچار انزوا می شود که در نهایت ممکن است تنهایی را برای وی ایجاد کند. تنهایی در تشدید افسردگی در بارداری تاثیر بسزایی دارد.
• اضراب و استرس : کوچک ترین چیز مادر را نگران می کند که در نتیجه آن افزایش استرس و اضطراب را در مادر در پی دارد. اگر این اضطراب که از نشانه های افسردگی در بارداری است کنترل نشود ، ممکن است اثرات مخربی برای جنین داشته باشد.
• احساس بی ارزشی : ممکن است در نتیجه وجود حجم  زیادی از اندوه و بی انگیزه بودن ، مادر از انجام فعالیت های مفید خود داری کند و احساس بی ارزشی یا کم ارزشی کند. همچنین به علت تغییر شکل در این دوران ممکن احساس نا رضایتی از فرم بدن و مشکلات پوستی ناشی از بارداری، این احساس بی ارزشی را تشدید کند.
• تغییر در عادات غذایی : استرس و اضطراب ، غم یا اندوه تاثیر مستقیم بر عادت غذایی می گذارد. ممکن است در نتیجه  ی این احساسات مادر به کم خوری بیش از اندازه یا پرخوری بیش از حد دچار شود که هر دو مورد برای سلامتی مادر مضر است. همچنین در نتیجه افسردگی در دوران بارداری ممکن است مادر به سمت گروه خاصی از مواد غذایی گرایش پیدا کند که این گروه غذایی نوعا برای سلامتی زنان باردار مضر باشد.
• فکر کردن به مرگ ، خودکشی : فکرد کردن به مرگ یا خودکشی متاسفانه از اولین نشانه های افسردگی حاد و شدید است. اگر افسردگی در این دوران کنترل نشود تاثیرات بسیار مخربی بر روحیه و سلامت روانی مادر می گذارد. احساس نا امیدی که فکر مرگ و خودکشی را در ذهن مادر تقویت می کند ، می تواند در دراز مدت سلامت مادر را دچار اسیب کند.

اگر باردار هستید و این نشانه ها را در خود مشاهده  می کنید به شما پیشنهاد می کنیم به سرعت به فکر درمان افسردگی در بارداری باشید. شما برای درمان می توانید به مشاور مراجعه کنید و همچین از درمان های طبیعی که در ادامه مقاله آن را ذکر می کنیم ، استفاده کنید.

چگونه افسردگی در بارداری تشدید می شود ؟

• تنهایی : در زمانی که مادر احساس کم ارزشی و بی انگیزگی می کند ، تنهایی برای او بدترین اتفاق است. مادر احتیاج دارد که در جمع های شاد حضور پیدا کند. حضور در این اماکن به مرور حس انزوا و بی علاقگی را کاهش می دهد و در کاهش افسردگی کمک بسزایی می کند. هرگز یک زن باردار که با مشکلات روحی دست و پنجه نرم می کند را تنها نگذارید !
• مسائل و مشکلات در روابط عاطفی و خانوادگی : بدیهی است که در نتیجه ی افسردگی ، میزان و توانایی در ارتباط با دیگران کاهش می یابد. همچنین ایجاد خلق و خوی تند نیز بر تمامی روابط فرد تاثیر می گذارد. به همین علت مسائل و مشکلاتی در روابط ایجاد می شود که اگر از طریق همسر یا خانواده حل نشود ،  افسردگی مادر تشدید می شود و تاثیرات بیشتری در سلامتی روانی مادر می گذارد.
• سابقه افسردگی در خانواده : توارث را می توان در ارتباط با تشدید افسردگی دانست. سابقه افسردگی در خانواده می تواند موجبات ایجاد افسردگی یا تشدید آن را  در دوران بارداری فراهم کند.
• سقط جنین : اگر مادر تجربه سقط جنین داشته باشد ، استرس و اضطراب او برای تکرار تجربه افزایش می یابد. همین وضعیت، میتواند افسردگی را در فرد باردار ایجاد یا حتی آن را تا مقدار زیادی تشدید کند. ممکن است تجربه سقط جنین در نتیجه افسردگی در بارداری اول بوده باشد که این مورد استرس مادر را در افسردگی در بارداری دوم تشدید می کند.
• حادثه ناگوار در زندگی : زندگی سرشار از اتفاقات غیر منتظره است که این اتفاقات  میتواند در افزایش افسردگی مادر تاثیر داشته باشد. فرد افسرده مخصوصا در دوران بارداری ، ناهمواری های زندگی را بیشتر احساس می کند ولی تاب تحمل کمتری دارد که همین می تواند احساسات اورا تشدید کند.

اگر شما یا همسرتان دچار افسردگی در بارداری شده اید باید تا حد زیادی از استرس و اضطراب جلوگیری کنید. چنین مواردی برای سلامتی مادر و جنین به هیچ وجه مناسب نیست. در ضمن جلوگیری از رخداد موارد استرس زا ، درمان افسردگی از مواردی است که باید آن را پیگیری کنید.

آیا افسردگی در دوران بارداری بر سلامت جنین تاثیر می گذارد ؟

در پاسخ این سوال باید قاطعانه گفت بله ! افسردگی در بارداری اگر درمان نشود به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر سلامتی مادر تاثیرات مخرب می گذارد. تاثیر مستقیم افسردگی بر جنین مربوط می شود به تاثیرات استرس و اضطراب بر سلامت جنین که ممکن است احتمال تولد فرزند معیوب را ایجاد کند. تاثیرات غیر مستقیم افسردگی نیز حائز اهمیت است. فرد افسرده ، عادات غذایی بد پیدا می کند ، ممکن است به سمت اتفاقات خطرناک گرایش پیدا کند یا شروع به استفاده از مواد الکلی یا حتی دخانیات بکند. همچینین عدم فعالیت و گوشه گیری نیز بر مادر و جنین تاثیر می گذارد. به همین علت است که تاکید می شود به دنبال درمان افسردگی باشید تا از جان مادر و جنین محافظت کنید. در نتیجه ی عدم درمان این حالات ممکن است فرزند با کمبود وزن ، مشکلات و عیوب جسمی و ذهنی به دنیا بیاید و حتی دچار مرگ شود.

6 راهکار برای درمان افسردگی در دوران بارداری

1-شرکت در اجتماعات و مناسبات اجتماعی : از تنهایی فاصله بگیرید. هیچ بهتر از اجتماعات دوستانه یا خانوادگی با حجم زیادی از انرژی مثبت نیست. همچنین گروه هایی برای حمایت از مادران افسرده برگزار می شود که حضور در آن ها نیز می تواند تاثیر بسیار مفیدی در درمان افسردگی در بارداری بگذارد.

2-انرژی های منفی را دور کنید و به خود امید بدهید : فرزند آوری و بچه دار شدن قرار است یک اتفاق بسیار خوشایند باشد. این امید را داشته باشید که مشکلات حل می شوند و فرزند شما به سلامت به دنیا می آید.

3-سعی کنید عادات غذایی منفی خود را ترک کنید : درست است که افسردگی در عادات غذایی تاثیر می گذارد اما سعی کنید با گرایشات منفی خود مقابله کنید. علت کم خوابی و پرخوابی شما میتواند ناشی از همین عادات غذایی باشد پس با کنترل مصرف غذایی خود ، به درمان افسردگی در بارداری کمک کنید.

4-ورزش کنید : هرچند که گفته می شود مادر باردار باید به خوبی استراحت کند ، ولی تحرک جسمانی و ورزش در این دوران به هیچ وجه نباید ترک شود. ورزش باعث بازگشت نشاط به شما می شود که همین مورد بی انگیزه بودن و نبود اشتیاق را در شما کاهش می دهد. در نتیجه کاهش بی اشتیاقی ، از انزوا خارج می شوید و تا حد بسیار خوبی به درمان افسردگی در بارداری خود کمک می کنید. در انتخاب ورزش های خود دقت کنید تا از نظر جسمی اسیب نبینید. شما می توانید برای انتخاب ورزش های مناسب با دکتر خود مشورت کنید.

5-مدیتیشن انجام دهید : فوقا ذکر شد که یکی از عوارض افسردگی در بارداری از بین رفتن ارامش و ایجاد استرس و اضطراب است. انجام منظم مدیتیشن می تواند تا حد زیادی استرس را در شما کاهش دهد و سطح بسیار زیادی از آرامش را در شما ایجاد کند. با کاهش و استرس و افزایش آرامش می توان به تدریج از افسردگی خارج شد.

6-به روانشناس یا مشاور مراجعه کنید : راهکار های ارائه شده تا حد بسیار مطلوبی در درمان افسردگی در بارداری تاثیر گذار است. اما اگر با وجود استفاده از روش های فوق درمانی صورت نگرفت یا حتی روند بهبودی حاصل نشد در اولین فرصت به یک مشاور یا روانشناس مراجعه کنید. گاهی برای درمان این حالات روحی ، نیاز به دارو درمانی نیز وجود دارد که این مورد به کمک دکتر یا روانشناس قابل تشخیص و حل است. اگر به دنبال مشاور یا روانشناس برای درمان افسردگی در بارداری هستید کلینیک روانشناسی روان آرام با ارائه بهترین و برترین مشاوران در سطح کشور به شما در درمان افسردگی کمک می کند.

توصیه ای برای اطرافیان

در این دوران زن باردار با انواع مشکلات روحی و جسمی دست و پنجه نرم می کند. مادری که به افسردگی در بارداری نیز دچار شده است فشار دوچندانی را تحمل می کند. شما با تنها گذاشتن مادر ، بد رفتاری یا تند خویی با او ، باعث تشدید این حالات می شوید. در این دوران در کنار مادر بمانید و با دادن حس امنیت و آرامش به او از دچار شدن به مشکلات اساسی و مخرب جلوگیری کنید.

شما میتوانید برای انجام مشاوره و شرکت در جلسات درمان افسردگی در بارداری به کلینیک تخصصی روان آرام مراجعه کنید و با بهره مندی از مجرب ترین مشاوران سطح کشور به درمان مشکلات روحی و روانی خود اقدام کنید.